امروزه خاموشکنندههای آتش‌نشانی به یکی از ملزومات ضروری در هر خانه تبدیل شده است و بسیاری برای حفاظت از جان و مال خود در برابر خطرات احتمالی بروز حریق، برای خریداری خاموشکنندههای آتش‌نشانی اقدام می‌کنند. اما مثل هر ابزار تخصصی دیگر، خاموشکنندههای آتش‌نشانی نیز ویژگی‌ها و قابلیت‌های متنوعی دارند و در انواع مختلفی به بازار عرضه می‌شوند. به همین دلیل نیز شناخت ویژگی‌های متفاوت خاموشکنندههای اطفاء حریق برای انتخاب بهترین مدل این تجهیزات ایمنی ضروری به نظر می‌رسد.
کسپول اتش نشانی، وقتی که نزدیک در خروجی خانه و در محلی در دسترس، نصب شود، می‌تواند به فرشته‌ی نجات جان ساکنان خانه تبدیل شود. چرا که با کمک یک خاموشکنندههای آتش‌نشانی قادر خواهید بود تا حریقی کوچک را در لحظات ابتدایی آن خاموش کنید و یا اینکه تا رسیدن مأموران آتش‌نشانی، راه فراری از میان شعله‌های آتش برای خود باز کنید. هرچند برای این منظور آموزش نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی ضروری است.
خاموشکنندههای آتش‌نشانی و طبقه‌بندی آتش‌سوزی‌ها؛
خاموشکنندههای آتش‌نشانی که از طبقه‌بندی آتش‌سوزی مطابق استاندارد NFPA پیروی می‌کنند و با عناوین A، B و یا C (و در بعضی اوقات ترکیبی از تمام این حرف‌ها) رده‌بندی می‌شوند. استفاده از این طبقه‌بندی بدین علت است که از نوع آتشی که توسط هر خاموشکنندههای آتش‌نشانی خاموش میشود، مطلع شویم.
خاموشکنندههای آتش‌نشانی خانگی معمولا برای اطفای آتش‌سوزی پارچه، چوب و کاغذ، مایعات قابل اشتعال و اتصالی در مدارهای الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بسیاری از مواقع، خاموشکنندههای آتش‌نشانی که برای استفاده در منزل و اطفاء حریق خانگی ارائه میشود، با عنوان A:B:C شناخته میشود و قابلیت خاموش کردن هر سه نوع آتش را به صورت یکجا دارد.
در ادامه‌ی این مطلب، شما را با انواع و اندازه‌های مختلف خاموشکنندههای آتش‌نشانی و نحوه‌ی استفاده از آن‌ها بیشتر آشنا خواهیم کرد.
بهترین ابعاد و اندازه‌های خاموشکنندههای آتش‌نشانی برای استفاده در خانه؛
مهم‌ترین ویژگی که خاموشکنندههای آتش‌نشانی را از یکدیگر مجزا می‌کند، اندازه و ابعاد خاموش‌کننده مورد نظر است. عموما هر چه خاموش‌کننده آتش‌نشانی بزرگ‌تر باشد، گزینه‌ی بهتری برای انتخاب محسوب میشود. اما این نکته همیشه هم صادق نیست، به ویژه در فضاهای کوچکی که امکان حرکت دادن و جابه‌جایی بزرگ سخت و دشوار خواهد بود، خاموشکنندهی کوچک‌تر بیشتر به کار ساکنان می‌آید.
باید به این نکته توجه داشت، وزنی که روی خاموش‌کننده آتش‌نشانی ثبت میشود به میزان ترکیبات شیمیایی موجود در خاموش‌کننده اشاره دارد و وزن محفظه‌ی فلزی خاموش‌کننده به صورت مجزا از این ترکیبات و مواد شیمیایی محاسبه میشود.
از طرف دیگر خاموشکنندههای آتش‌نشانی که قابل شارژ هستند و شیرهای فلزی دارند هم با خاموشکنندههای یک بار مصرفی که شیر پلاستیکی دارند، فرق می‌کنند. درست است که هنگام خرید، خاموش‌کننده‌هایی آتش‌نشانی قابل شارژ، گران‌تر به نظر می‌رسد، اما شارژ این خاموش‌کننده‌ها آن هم زمانی که عقربه‌ی فشارسنج خاموش‌کننده بر اثر گذر زمان یا میزان استفاده، شارژ دستگاه را یادآوری می‌کند، به مراتب از خرید یک خاموش‌کننده آتش‌نشانی یک بار مصرف، ارزان‌تر تمام میشود.
استاندارد ایمنی NFPA توصیه می‌کند تا در هر طبقه از یک واحد مسکونی، از خاموشکنندههای آتش‌نشانی استفاده شود. اما صرف نظر از اینکه برای خانه‌ی خود چند خاموش‌کننده آتش‌نشانی تهیه می‌کنید، نکته‌ی مهم‌تر این است که برای آمادگی در برابر آتش‌سوزی و حریق‌های احتمالی از پیش، برنامه‌ای مشخص داشته باشید. برای مثال باید تمامی اعضای یک خانواده از قبل در مورد اینکه در زمان بروز حریق چطور از سریع‌ترین راه خارج شوند، توجیه شده باشند، تمام افراد خانواده بدانند که پس از بروز حریق، در بیرون خانه کجا باید با یکدیگر ملاقات کنند و چه موقع با نیروهای آتش‌نشانی و اورژانس تماس بگیرند.
در هنگام بروز حریق، حتی اگر شخصا موفق شدید تا با استفاده از خاموشکنندههای آتش‌نشانی خانگی، حریق را خاموش کنید، باز هم با نیروهای آتش‌نشانی تماس بگیرید تا کارشناسان متخصص به شما اطمینان دهند که دیگر هیچ خطری شما را تهدید نمی‌کند.
طبقه‌بندی آتش و رده‌بندی خاموشکنندههای آتش‌نشانی؛
همانطور که پیشتر هم اشاره شد، هر خاموشکنندههای آتش‌نشانی که برای استفاده‌ی خانگی عرضه میشود، با یکی از حروف A، B و یا C طبقه‌بندی میشود، حروفی که نشان می‌دهد آن خاموش‌کننده از پس چه نوع حریقی برمی‌آید، مثلا حرف A برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از چوب، کاغذ و پارچه، حرف B برای خاموش کردن حریق مواد سوختنی مثل بنزین و روغن و حرف C نیز برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از اتصالات برقی کاربرد دارند.
در برچسب توضیحات این خاموشکنندههای آتش‌نشانی، در کنار هر کدام از این حروف عددی نیز درج شده است که رده‌بندی خاموشکنندهی مورد نظر را مشخص می‌کند، این عدد، در واقع میزان تأثیر خاموشکنندههای آتش‌نشانی را برای خاموش کردن آتش در گروه آتش‌سوزی مخصوص به خود توضیح می‌دهد و هر چه این عدد بیشتر شود، میزان تأثیرگذاری خاموش‌کننده تهیه شده بالاتر خواهد رفت و در نتیجه، قیمت خرید آن نیز گران‌تر خواهد بود.
بنابراین خاموشکنندهای که برچسب 4A دارد از خاموشکنندهای که با برچسب 2A فروخته میشود، در برابر حریق‌های ناشی از سوختن کاغذ، چوب یا پارچه، عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد. خاموشکنندهی طبقه‌بندی C هیچ شماره‌ای در ادامه ندارند و این نکته بدین معناست که خاموش‌کننده مورد نظر هنگام خاموش کردن آتش به صورت نارسانا عمل خواهد کرد.
چطور هنگام خرید خاموشکنندههای آتش‌نشانی، اندازه درست را انتخاب کنیم؟
خاموشکنندههای 4 کیلوگرمی؛
این خاموش‌کننده‌ها بیشتر برای پارکینگ یا انباری خانه به عنوان مکان‌های مناسب که ممکن است آتش تا پیش از اطلاع از وقوع آن، گسترش پیدا کرده باشد.
در صورت تهیه‌ی این اندازه، توصیه میشود تا از خاموشکنندهی شارژی که استفاده از آن راحت باشد، استفاده کنید.
خاموشکنندههای 2 کیلوگرمی؛
این خاموش‌کننده‌ها برای استفاده در محیطهای نه چندان بزرگ مثل آشپزخانه یا پاسیو مناسب‌اند. در صورت تهیه‌ی این اندازه، توصیه میشود تا از خاموشکنندهی قابل شارژی که استفاده از آن راحت باشد، استفاده کنید.
خاموشکنندهی 1 کیلوگرمی؛
بهترین محل برای استفاده از این خاموش‌کننده‌ها داخل خودرو است. توصیه میشود برای تهیه‌ی این مدل از انواع یکبار مصرفی استفاده کنید که پایه‌ی قابل نصب داشته باشند تا داخل صندوق عقب ماشین، تکان نخورند.
چطور از خاموشکنندههای آتش‌نشانی استفاده کنیم؟
کارشناسان ایمنی توصیه می‌کنند حتما قبل از بروز حادثه، نحوه‌ی کار با خاموشکنندههای آتش‌نشانی را به خوبی یاد بگیرید. برای این منظور می‌توانید به وبسایت سازمان آتش‌نشانی یا نزدیک‌ترین ایستگاه آتش‌نشانی در محل زندگی خود مراجعه کنید و در مورد اینکه آیا آموزش‌هایی برای نحوه‌ی استفاده از خاموشکنندهای آتش‌نشانی در خانه ارائه میشود یا خیر، تحقیق و پرس‌وجو کنید.
همواره خاموشکنندههای آتش‌نشانی را نزدیک در خروجی، جلوی چشم و در محلی قابل دسترس، نصب کنید. چرا که در این حالت، امکان خاموش کردن آتش را هنگامی که پشتتان به در خروجی است، به دست می‌آورید و اگر آتش زبانه بکشد، راه فراری برای خروج از خانه خواهید داشت.
برای اینکه نحوه‌ی کار با خاموشکنندههای آتش‌نشانی در خاطرتان بماند، گام‌های زیر را به خاطر بسپارید:
- بیرون کشیدن ضامن اطمینان خاموشکنندههای در محل مورد نظر؛
- هدف گرفتن نقطه‌ی کانونی وقوع حریق به جای پاشیدن مواد خاموش کننده روی آتش؛ (حداقل در فاصله‌ی 2 متری یا با مسافتی که در دستورالعمل استفاده از خاموش‌کننده به آن اشاره شده، دورتر از آتش بایستید.)
- فشار دادن اهرم تخلیه‌ی خاموش‌کننده و نگه داشتن آن در شرایطی که خاموش‌کننده را ایستاده در دستان نگه داشته‌اید.
- ادامه دادن به پاشیدن مواد خاموش کننده تا زمانی که محتوای خاموش‌کننده به پایان برسد.
در زبان انگلیسی این مراحل را با کلمات Pull، Aim، Squeeze، Sweep و به صورت مخفف PASS نشان می‌دهند.
از کجا خاموشکنندههای آتش‌نشانی را بخریم؟
فرقی نمی‌کند که برای منزل خود به پیچیده‌ترین سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق نیاز داشته باشید یا اینکه فقط بخواهید خاموشکنندهای یک بار مصرف برای ایمنی خودروی خود تهیه کنید، در هر صورت به مشاور در حوزه آتش‌نشانی و ایمنی نیاز دارید تا متناسب با نیاز و شرایط محیطی، شما را در انتخاب و خرید بهترین نوع خاموش‌کننده، راهنمایی کند.
برای بهره‌مندی از خدمات ویژه شرکت گنجینه پاوان در زمینه مشاوره آتش‌نشانی و ایمنی کافی است که با کارشناسان ما تماس بگیرید.
منبع thisoldhouse.com ؛
