اسپرینکلر چیست؟

آتش‌سوزی یکی از حوادث ویرانگر است که می‌تواند خسارات جانی و مالی زیادی به بار آورد. سیستم‌های اسپرینکلر آتش‌نشانی به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای حفاظتی، نقش مهمی در کنترل و خاموش کردن آتش دارند.  در شرایطی که آتش‌سوزی به صورت گسترده‌تر باشد، سیستم‌های اعلام حریق و ضد آتش می‌تواند با صرفه جویی در وقت به آتش نشانان برای اطفای هرچه سریع‌تر و بهتر حریق کمک کنند.

شرکت گنیجنه پاوان که نماینده شرکت اوجیونی در ایران می‌باشد، وظیفه خود می‌داند که اطلاع‌رسانی کاملی درمورد تمام سیستم‌های اطفا حریق انجام دهد تا جان هیچ از هموطنانمان با استفاده از تجهیزات با کیفیت شرکت اوجیونی به خطر نیفتد. یکی از دیگر موارد کمک کننده به حفظ امنیت ساختمان، استفاده از این دستگاه می‌باشد. این وسیله برای اطفا حریق به کار می‌رود و هنگام آتش سوزی به صورت اتوماتیک فعال شده، با استفاده از سیستم اطفا حریق از نوع آبی، موجب خاموش شدن آتش می‌شود.

نحوه عملکرد اسپرینکلر

اسپرینکلرها در ساختار خود چند حباب شیشه‌ای دارند. این حباب‌های شیشه‌ای از پر از جیوه بوده و به دما حساس هستند. اگر در محل، آتش‌سوزی رخ دهد، حباب‌ شیشه‌ای اسپرینکلرها منبسط شده و می‌شکنند. سپس آبی که در این دستگاه وجود دارد تخلیه می‌شود و آتش سوزی به پایان خواهد رسید.

در نظر داشته باشید اگر از اسپرینکلر در تاسیسات اطفا حریق خود استفاده می‌کنید، در زمان آتش سوزی، تنها اسپرینکلرهایی فعال می‌شوند که نزدیک محل حریق هستند و حرارت آتش را حس کرده‌اند. همچنین این تجهیزات تا زمانی آب پاشی را ادامه می‌دهند که منبع حاوی آب این دستگاه به پایان برسد. اسپرینکلرها با توجه به اینکه در چه دمایی فعال می‌شوند، با رنگ‌های مایع درونشان طبقه‌بندی شده‌اند. به جدول زیر توجه کنید.

دما بر اساس درجه سانتی گراد نوشته شده است.

همچنین بخوانید:اطفا حریق سقفی

انواع اسپرینکلر آتش نشانی

اسپلینکرهای آتش نشانی از نظر نوع واکنش، طریقه نصب و عملکرد به انواع زیر تقسیم بندی می‌شوند.

• اسپرینکلر پایین زن

این نوع تجهیزات باید به صورت عموی نصب شوند. دفلکتور اسپرینکلر پایین زن به سمت پایین است و آب پس از اینکه از اوریفیس و دفلکتور عبو کرد، به صورت نیمکره‌ای پایین می‌ریزد.

• اسپرینکلر بالا زن

اسپرینکلر بالا زن نیز مانند نوع پایین زن باید به صورت عمودی نصب شود. در این نوع از این دستگاه‌ها، آب از اوریفیس به سمت بالا حرکت می‌کند و پس از اینکه از دفلکتور نیز عبور کرد، به صورت چتری خارج می‌شود. شایان ذکر است که این نوع دستگاه برای نصب نیازی به قاب ندارند.

• اسپرینکلر واکنش استاندارد

لازم است بدانید که سرعت واکنش اسپرینکلر با توجه به قطر حباب دستگاه متغیر است. دراین دستگاه واکنش استاندارد، قطر حباب 3 میلی‌متر است.

• اسپرینکلر واکنش سریع

این اسپرینکلر سریع‌تر از انواع دیگر واکنش استاندارد عمل می‌کند. قطر حباب در اسپرینکلر واکنش سریع 5 میلی‌متر است.

• اسپرینکلر کنار زن یا دیواری (افقی)

همانطور که از اسمش مشخص است، این نوع اسپرینکلر باید روی دیوار نصب شود تا کارایی درستی داشته باشد. این نوع اسپرینکلر دارای نوع خاصی از دفلکتور است. به طوری که اگر اسپرینکلر دیواری فعال شود، بیشتر آب به سمت روبرو می‌پاشد. البته کمی از آب نیز به همان دیواری که اسپرینکلر رویش نصب شده می‌پاشد.

• اسپرینکلر مخفی

آخرین اسپرینکلری که باید به شما معرفی کنیم، نوع دیواری آن است. نام دیگر این وسیله، اسپرینکلر کانسیلد است و بیشتر در مکان‌هایی کاربرد دارد که ظاهر زیبای ساختمان اهمیت دارد. این نوع دارای یک قاب است و به صورت توکار، درون سقف نصب می‌شود طوری که پس از نصب، هم سطح سقف است و چیز برجسته‌ای مشخص نیست. در زمان افزایش حرارت این دستگاه از قاب جدا می‌شود، بیرون آمده و فعال می‌شود.

مایع داخل اسپرینکلر چیست ؟

مایع داخل اسپرینکلر یک ترکیب گلیسرین-آب یا الکل رنگی است. این مایع در یک حباب شیشه‌ای کوچک قرار دارد که به عنوان عنصر حسگر حرارتی عمل می‌کند. زمانی که دمای محیط اطراف اسپرینکلر به یک حد مشخص (معمولاً بین 57 تا 77 درجه سانتی‌گراد) می‌رسد، مایع داخل حباب منبسط شده و باعث می‌شود حباب شیشه‌ای بشکند. در نتیجه، آب از سری اسپرینکلر آزاد شده و روی آتش پاشیده می‌شود تا آتش را خاموش یا کنترل کند.

کاربرد اسپرینکلر چیست؟

مهم‌ترین کاربرد این است که در زمان آتش سوزی با فعال شدن، از بیشتر شدن آتش سوزی جلوگیری کرده و حریق را اطفا می‌کند. طبق آخرین تحقیقات ساختمان‌هایی که در تاسیسات اطفا حریق خود دارای اسپرینکلر هستند، آسیب جدی پس از آتش سوزی ندیده‌اند.

مزایای استفاده از اسپرینکلر

مزایای استفاده از شبکه اسپرینکلر بی‌شمار است اما در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را برمی‌شماریم.

• کاهش هزینه بیمه اماکن

اگر در تاسیسات منزل مسکونی خود از این دستگاه ها و دیگر تجهیزات اطفا حریق استفاده می‌کنید، باید بدانید که حق بیمه پرداختی منزل شما تا 20 درصد کاهش می‌یابد. پس از نصب این سیستم‌ها در اسرع وقت، شرکت بیمه خود را در جریان قرار دهید.

• افزایش ارزش اماکن

این روزها بیشتر خریداران خانه و اجاره نشین‌ها به دنبال خانه‌هایی هستند که امن‌ باشند. با به‌کارگیری این فناوری مناسب در خانه، آسیب ناشی از آتش سوزی، حدود 90 درصد کاهش می‌یابد ولی قیمت ملک شما بیشتر می‌شود. از طرفی شما پس از آتش سوزی، هزینه کمتری را برای تعمیرات خواهید پرداخت و چیزی از ارزش منزل شما کم نمی‌شود.

همچنین بخوانید: خوردگی در اسپرینکلرهای آتش نشانی

• کاهش هزینه‌ها

این تجهیزات علاوه بر کم کردن هزینه‌های بیمه، هزینه نصب کمی دارد. همچنین ماندگاری این تاسیسات بین 50-30 سال است. در سوی دیگر داستان، این تجهیزات برای کار کردن نیازی به برق و باطری ندارند و با وجود کمک شایانی که به اطفا حریق می‌کنند، هزینه‌ای که برای خرید آن صرفه کرده‌اید، قابل برگشت است.

سخن آخر

در جهانی که پیشرفت فناوری و توسعه شهری با چالش‌هایی نظیر افزایش خطر آتش‌سوزی همراه است، استفاده از سیستم‌های پیشرفته ضد آتش و اعلام حریق دیگر یک گزینه نیست، بلکه یک ضرورت اساسی است. این سیستم‌ها نه تنها امکان نجات جان انسان‌ها و حفظ دارایی‌ها را فراهم می‌کنند، بلکه به عنوان یک سرمایه‌گذاری حیاتی در امنیت و آسایش جامعه عمل می‌کنند. بنابراین، توجه و سرمایه‌گذاری در این بخش نه تنها یک پاسخ به نیازهای کنونی است، بلکه گامی به سوی آینده‌ای امن‌تر و مطمئن‌تر برای همه ما به شمار می‌رود.