در هنگام فلش اور، تقریبا به طور همزمان تمام مواد قابل احتراق در یک منطقه بسته مشتعل می‌شود. هنگامی که بسیاری از مواد موجود در یک محل گرم می شوند، گازهای قابل اشتعال آزاد می‌شود. فلاش اور زمانی اتفاق می افتد که اکثر سطوح در منطقه در حال سوختن تا دمای اشتعال خودکار آن گازهای قابل اشتعال گرم شوند.
فلش اور (Flash over) چیست
در زمینه ایمنی و اطفا حریق، “فلش اوور” به یک رویداد مهم در حین آتش سوزی اشاره دارد که در آن گرمای تابشی ناشی از سوختن مواد در یک اتاق یا فضای بسته، دمای سطوح اطراف را تا حدی افزایش می دهد که به طور همزمان مشتعل می شوند. این منجر به انفجار ناگهانی و شدید شعله می شود که کل منطقه را فرا می گیرد. فلاش اوور معمولا زمانی اتفاق می افتد که دمای اتاق به حدود 1100 درجه فارنهایت (600 درجه سانتیگراد) می‌رسد و می تواند منجر به شرایط بسیار خطرناکی برای ساکنان و آتش نشان‌ها شود.
چطور یک حریق معمولی تبدیل به فلش اور می‌شود
یک آتش سوزی می تواند تحت شرایط خاصی از جمله گرما، در دسترس بودن اکسیژن و نوع سوخت به فلاش اور تبدیل شود. فلش‌اوور معمولا در فضاهای بسته مانند اتاق ها یا محفظه ها اتفاق می افتد، جایی که خروجی حرارت آتش به سرعت افزایش می یابد و دمای سطوح داخل فضا را افزایش می‌دهد. هنگامی که این سطوح به طور همزمان به دمای احتراق خود می رسند، یک رویداد فلاش اور رخ می دهد که منجر به اشتعال ناگهانی و گسترده همه مواد قابل احتراق در منطقه می شود.
همچنین بخوانید: آموزش اطفا حریق
عوامل متعددی می توانند در بروز فلاش اوور نقش داشته باشد:
- نرخ انتشار گرما: اگر سرعت انتشار حرارت آتش به سرعت افزایش یابد، می‌تواند دمای سطوح اتاق را به سرعت بالا ببرد و آنها را به دمای اشتعال نزدیک‌تر کند.
- فضای محصور: فضاهای بسته پراکندگی گرما و گازها را محدود می کند و به آنها اجازه انباشته شدن و افزایش دما را با سرعت بیشتری می‌دهد. این می‌تواند روند منتهی به flashover را تسریع کند.
- بار سوخت: مقدار و نوع سوخت موجود در اتاق بر شدت آتش و سرعت انتشار گرما تاثیر بگذارد. مقدار سوخت زیاد می‌تواند منجر به آتش سوزی شدیدتر و پیشرفت سریع‌تر به سمت فلاش اوور شود.
- تهویه: وجود و ماهیت منافذ تهویه (به عنوان مثال درها، پنجره‌ها) می‌تواند بر رفتار آتش تاثیر بگذارد. تهویه کافی ممکن است به دفع گرما و گازها کمک کند و فلاش اوور را به تاخیر بیاندازد، در حالی که تهویه نامناسب می تواند آتش را شعله ور کند و فلش اور را تسریع کند.
- تامین اکسیژن: در دسترس بودن اکسیژن کافی برای احتراق بسیار مهم است. اگر سطح اکسیژن در ابتدا محدود باشد، ممکن است حریق تمام شود و مقادیر قابل توجهی گازهای سوختی نسوخته تولید کند، که می تواند منجر به افزایش ناگهانی در انتشار گرما و فلاشور هنگام افزایش سطح اکسیژن شود.
Flashover اغلب یکی از خطرناک ترین مراحل آتش سوزی در نظر گرفته می شود، زیرا می تواند منجر به افزایش سریع دما، گرمای شدید و انتشار گازهای سمی شود. درک شرایطی که منجر به فلاش اور می شود برای آتش نشانان و متخصصان ایمنی آتش نشانی ضروری است تا استراتژی های موثری برای پیشگیری و کاهش وقوع آن ایجاد کنند.
یک خانه معمولی در حومه شهر با اتاق نشیمن مبله، میز قهوه، پرده و فرش را تصور کنید. یک روز عصر، به دلیل نقص برق در پریز دیوار، در اتاق نشیمن آتش سوزی شروع می شود. آتش در ابتدا دود می کند و دود تولید می کند و به تدریج گرما افزایش می یابد.
هنگامی که آتش شعله‌ور شد، مواد قابل احتراق اطراف مانند پرده، مبل و فرش را می‌سازند. گرمای خروجی از مواد در حال سوختن، دمای دیوارها، سقف و سایر سطوح اتاق را افزایش می دهد. در همین حال، دود و گازهای تولید شده توسط حریق در نزدیکی سقف شروع به تجمع می کنند و اکسیژن موجود در اتاق را کاهش می‌دهند.
با ادامه افزایش دما، دمای احتراق مواد قابل احتراق باقیمانده در اتاق نزدیک می شود. در نهایت گرما و گازهای انباشته شده به نقطه بحرانی می رسند که در آن دیوارها، سقف و سایر سطوح اتاق به طور همزمان مشتعل می شوند. این منجر به انفجار ناگهانی و شدید شعله ای می شود که کل اتاق نشیمن را در پدیده ای به نام فلاش اور فرا می گیرد.
در هنگام فلاش اوور، دمای داخل اتاق می تواند از 1100 درجه فارنهایت (600 درجه سانتیگراد) فراتر رود و انتشار سریع گرما و دود می تواند خطرات قابل توجهی را برای هر فردی در داخل خانه ایجاد کند. فلاش اور می تواند منجر به گسترش سریع آتش سوزی در سراسر سازه شود و در صورتی که سرنشینان نتوانند به طور ایمن تخلیه شوند، ممکن است منجر به آسیب شدید اموال، جراحات یا تلفات شود.
این مثال نشان می دهد که چگونه فلاش اور می تواند در یک محیط مسکونی به دلیل تجمع گرما، وجود مواد قابل احتراق و تهویه محدود رخ دهد و اهمیت پیشگیری از آتش سوزی و اقدامات ایمنی در خانه ها را برجسته می کند.
فلش اوور
Flashover می‌تواند در هر فضای بسته‌ای که شرایط برای شروع آن مناسب است رخ دهد، اما برخی محیط‌ها وجود دارند که به دلیل ویژگی‌های خاص، احتمال وقوع آن بیشتر است:
- ساختمان‌های مسکونی
- ساختمان‌های تجاری
- وسایل نقلیه
- آتش‌سوزی سازه‌ای
تفاوت فلش اور و بک درفت
فلش اور (Flashover) و بک درفت (Backdraft) هر دو پدیده خطرناک در آتش سوزی هستند که می توانند در فضاهای بسته اتفاق بیافتند، اما مکانیسم های متفاوتی را شامل می شوند و خطرات متمایز دارند:
فلاش اوور:
فلاش اور زمانی اتفاق می افتد که درجه حرارت در یک فضای بسته به نقطه بحرانی می رسد که در آن همه مواد قابل احتراق به طور همزمان مشتعل می شوند. این مرحله از حریق معمولا با انفجار ناگهانی و شدید شعله که کل منطقه را فرا می گیرد مشخص می شود.
Flashover در درجه اول توسط گرمای تابشی ناشی از سوختن مواد هدایت می شود، که دمای سطوح را در اتاق تا نقطه اشتعال آنها افزایش می‌دهد. فلش اور می‌تواند در طول مراحل رشد یا رشد کامل آتش رخ دهد و اغلب با گسترش سریع آتش و انتشار گازهای سمی همراه است.
بک درفت:
بک‌درفت زمانی اتفاق می‌افتد که اکسیژن محیط کم می‌شود و به تولید گرما و گازهای قابل اشتعال در یک فضای محدود ادامه می‌دهد. مشخصه آن ورود مجدد ناگهانی اکسیژن به فضا است، معمولا زمانی که یک در یا پنجره باز می شود و منجر به انفجار سریع یا گلوله آتش می شود.
بک‌درفت ناشی از احتراق ناگهانی گازهای قابل اشتعال انباشته شده در هنگام بازگرداندن اکسیژن است، نه اشتعال همزمان همه مواد قابل احتراق در فضا.
حوادث Backdraft اغلب شامل یک صدای “هوش” قابل توجه است و می تواند منجر به آسیب ساختاری قابل توجه و آسیب به آتش نشانان یا سرنشینان شود.
به طور خلاصه، در حالی که هر دو فلاش اوور و پس‌درفت شامل حوادث ناگهانی و شدید آتش‌سوزی در فضاهای بسته می‌شوند، فلاش اوور با اشتعال همزمان تمام مواد قابل احتراق به دلیل گرمای تابشی مشخص می‌شود، در حالی که پس‌درفت با وارد کردن مجدد اکسیژن به محیط‌های آتش‌سوزی ایجاد می‌شود. منجر به انفجار سریع گازهای قابل اشتعال انباشته شده می شود.
منابع:
