کارگران صنعت نفت و گاز در انجام وظایف شغلی روزانه خود با انواع مختلفی از خطرات مواجه هستند. محصولات نفتی و گازی و مواد شیمیایی می توانند تحریک کننده، خورنده، قابل اشتعال و سمی باشند. به همین دلیل، در این مطلب از مقالات گنجینه پاوان به بررسی نکات مهم در انتخاب تجهیزات حفاظت فردی (Personal Protective Equipment) یا همان PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز می پردازیم.
خطرات ویژه صنعت نفت و گاز برای کارگران
کارگران صنعت نفت و گاز به دلیل ماهیت کار خود با خطرات مختلفی روبرو هستند. این خطرات می تواند از استخراج، پردازش، حمل و نقل و ذخیره سازی نفت و گاز ناشی شود.
به دلیل ماهیت قابل اشتعال نفت و گاز، خطر آتش سوزی و انفجار در این صنعت قابل توجه است. کارگران ممکن است در معرض منابع اشتعال، نشت یا خرابی تجهیزات قرار بگیرند که می تواند منجر به حوادث فاجعه آمیز شود.
کارگران ممکن است با مواد شیمیایی خطرناک، گازها و مواد سمی مورد استفاده در استخراج، پردازش و حمل و نقل نفت و گاز در تماس باشند. قرار گرفتن در معرض این مواد می تواند منجر به مشکلات تنفسی، تحریک پوست، مشکلات سلامتی طولانی مدت یا حتی مرگ و میر شود.
تأسیسات نفت و گاز اغلب دارای فضاهای محدود مانند مخازن، کشتی ها و خطوط لوله هستند. کارگرانی که وارد این فضاها می شوند ممکن است با خطرات مرتبط با تهویه ضعیف، کمبود اکسیژن، گازهای سمی یا احتمال به دام افتادن یا خفگی مواجه شوند.
با توجه به توضیحات فوق، خطرات شایع در صنعت نفت و گاز عبارتند از:
- صدمات ناشی از برخورد، گیرکردن یا گیرکردن بین ماشین آلات
- انفجار و آتش سوزی
- افتادن
- صدمات ناشی از کار در فضاهای محدود
- برق گرفتگی یا جراحات ناشی از سایر انرژی های خطرناک
- صدمات ناشی از فشار ارگونومیک
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
انتخاب تجهیزات حفاظت فردی مناسب برای پرسنل صنعت نفت و گاز و استفاده صحیح از آنها می تواند به طور قابل توجهی به کاهش خطرات پیش گفته یاری رساند. اما این انتخاب باید با توجه ارزیابی دقیق خطرات بالقوه موجود در صنعت نفت و گاز و رعایت برخی نکات مهم انجام گیرد.
در ادامه به توضیح 6 مرحله ای می پردازیم که برای انتخاب PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز اهمیت اساسی دارند.
1. اهمیت شناسایی خطر برای انتخاب PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز
برای انتخاب تجهیزات حفاظت فردی مناسب برای پرسنل صنعت نفت و گاز، اولین قدم کلیدی انجام شناسایی خطر (Hazard Identification) و ارزیابی ریسک (Risk Assessment) سایت است. این فرایند ممکن است مستلزم مشورت با تعدادی از همکاران باشد تا اطمینان حاصل شود که همه خطرات بالقوه شناسایی شده اند.
منابع متداول خطر عبارتند از: آتش سوزی بالقوه، خطرات مکانیکی – مانند قرار گرفتن در معرض سطوح لغزنده، روغنی، لبه های تیز، سوراخ شدن و تماس با گرما – و قرار گرفتن در معرض طیف گسترده ای از مواد شیمیایی خطرناک، گرد و غبار و حلال ها.
به منظور به حداقل رساندن خطر، اکثر متخصصان ایمنی از “سلسله مراتب کنترل ها” (Hierarchy of Controls) استفاده می کنند. این اصطلاح اساسا به این معنی است که در صورت امکان، باید خطر را به طور کامل از بین ببرید: اگر این امکان پذیر نیست، باید گزینه ایمن تری را جایگزین کنید. خطرات ممکن است با اعمال کنترل های مهندسی و اداری برای به حداقل رساندن تماس بالقوه کاهش یابند. پس از تکمیل فرآیند کاهش ریسک (risk-reduction process)، گزینه های PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز را می توان برای محافظت در برابر هرگونه خطر باقیمانده با رعایت نکات زیر، انتخاب کرد.
2. تطبیق ویژگی های PPE با خطر
بسته به خطر(هایی) که شناسایی کرده اید، تعدادی ویژگی ضروری وجود خواهد داشت که تجهیزات حفاظت فردی انتخابی باید آنها را دارا باشند.
با اینکه شناسایی خطر، اطلاعات دقیقی در مورد ویژگی های مذکور به دست می دهد اما همیشه باید با سازنده PPE مشورت کرد تا مطمئن شد که سطح حفاظتی مناسب را برای نیازهای موقعیت ویژه شما برآورده می سازد.
یک نکته مهم در انتخاب PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز این است که تمام عناصر و اجزای آن باید سطح مناسب حفاظت در برابر خطرات شناسایی شده، ارائه نمایند.
3. انطباق با مقررات
علاوه بر اطمینان از اینکه انتخاب PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز با الزامات حفاظتی خاص شما مطابقت دارد، لازم است آن را بر اساس استانداردهای منطقه ای و/یا جهانی ارزیابی کنید. در ایالات متحده، تهیه لباس های محافظ توسط استاندارد OSHA 1910.1321 پوشش داده شده است. نکات اصلی قانون عبارتند از:
- از طریق ارزیابی خطر، کارفرما باید PPE مناسبی را تعیین کند که از کارکنان در برابر خطر(های) شناسایی شده محافظت کند.
- با کارکنان باید در مورد تجهیزات حفاظت فردی مشورت شود و دستورالعمل / آموزش در مورد استفاده و سازگاری آن با سایر PPE ارائه شود.
- PPE باید توسط کارفرما به صورت رایگان در اختیار کارکنان قرار گیرد و در شرایط خوب و قابل اطمینان نگهداری شود. کارفرما همچنین مسئول اطمینان از اینکه PPE متعلق به کارگر کافی است و به درستی نگهداری می شود، می باشد.
- تمام تجهیزات حفاظتی باید برای کار انجام شده و خطرات مربوطه مناسب باشند، بدون اینکه به دلیل محیط کار، شرایط یا طراحی PPE، خطر بیشتری ایجاد کند.
اگر شما مسئول انتخاب PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز به صورت مرکزی برای استفاده در یک شرکت نفت و گاز با عملیات جهانی هستید، باید قوانین مربوطه را مراعات نمایید.
در ایران نیز دستورالعمل وسایل حفاظت فردی آتش نشانی صنعت نفت الزاماتی را در این زمینه مشخص کرده است. این دستورالعمل برای کلیه شرکت های اصلی، فرعی/ تابعه، مدیریت های مستقل ستادی و سایر واحدها و تاسیسات تابعه وزارت نفت و همچنین شرکت های واگذار شده به بخش غیردولتی صنعت نفت لازم الاجرا می باشد.
4. اهمیت طراحی و راحتی PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز
تجهیزات حفاظت شخصی تنها زمانی واقعا مؤثر است که به درستی از آن استفاده شود. طراحی و راحتی هر دو نقش مهمی در پذیرش کارکنان دارند. در این زمینه باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- از نظر راحتی، مواد چقدر نرم و / یا سبک هستند؟
- آیا اندازه لباس ها خوب است، و بنابراین مناسب هستند؟
- ماده مورد استفاده در PPE چقدر سریع رطوبت ناشی از تنفس یا تعریق را از بین می برد یا جذب می کند؟
- آیا کارکنان با نحوه استفاده از وسایل حفاظت شخصی به خوبی آشنا هستند؟
- آیا لباس و سایر تجهیزات قابل استفاده مجدد هستند؟ اگر چنین است، آنها چگونه باید به درستی تمیز و ضدعفونی شود؟
5. ضرورت دریافت مشاوره تخصصی
با توجه به مواردی که توضیح دادیم، فرآیند انتخاب PPE برای پرسنل صنعت نفت و گاز می تواند طولانی و پیچیده باشد، اما راه هایی وجود دارد که مدیران HSE می توانند در زمان صرفه جویی کنند.
برای کمک به شناسایی ترکیب خاصی از وسایل حفاظت شخصی که می تواند خطرات متعددی را که ممکن است یک کارگر در حین کار با آن مواجه شود برطرف کند، با یک متخصص مشورت کنید.
به دنبال تولیدکنندگان و تامین کنندگان PPE باشید که دانش، تخصص و منابع عمیقی برای کمک به شما در تحقیقات شما دارند.
از شرکت ها منابع و اطلاعاتی بخواهید که به ساده سازی فرآیند تطبیق PPE با خطراتی که کارگران با آن مواجه هستند، به شما کمک کنند.
یک شریک متخصص در زمینه ایمنی صنعتی و تجهیزات حفاظت فردی را انتخاب کنید که بتواند به شما کمک کند PPE را با خطرات خود مطابقت دهید و پشتیبانی بیشتری مانند آموزش ارائه دهد.
شرکت گنجینه پاوان به عنوان شرکت ایمنی و آتش نشانی مورد تایید سازمان آتش نشانی استان تهران به ارائه خدمات در زمینه اعلام حریق، اطفا حریق، سیستم F&G و تجهیزات حفاظت فردی می پردازد.
جهت دریافت اطلاعات تکمیلی و مشاوره رایگان با کارشناسان ما در گنجینه پاوان تماس حاصل فرمایید.
منابع
