انواع سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با هشدار دادن در مواقع اضطراری ، امکان اقدامات فوری برای حفاظت از خود و دیگران را فراهم می‌کنند. این سیستم‌ها که در ادارات، کارخانه‌ها و ساختمان‌های عمومی نصب می‌شوند، با فعال شدن آلارم، افراد را از وقوع احتمالی حریق آگاه و تخلیه سریع را امکان‌پذیر می‌نمایند. سیستم‌های اعلام حریق به دو نوع دستی و خودکار تقسیم می‌شوند و هر یک دارای ویژگی‌های خاصی هستند.

سیستم اعلام حریق چیست

این سیستم مجموعه ای از تجهیزات تشخیص حریق و هشدار اعلان حریق است. هدف این سیستم تشخیص حریق و هشدار به موقع جهت جلوگیری از گسترش حریق و کاهش خسارات جانی مالی است. تجهیزات اعلام حریق شامل دتکتور، کنترل پنل، شستی، آژیر و فلاشر است. این سیستم ها در اکثر محیط های صنعتی و ساختمان های مسکونی نصب می شود.

در یک سیستم تشخیص حریق دتکتور وظیفه تشخیص علائم اولیه یک حریق را دارد و در صورت وجود خطر سیگنال به دستگاه کنترل مرکزی ارسال می کند. دستگاه کنترل مرکزی یا کنترل پنل با تحلیل سیگنال های دریافتی بین تجهیزات اعلام حریق هماهنگی ایجاد می کند.

معرفی تجهیزات سیستم اعلام حریق

تجهیزات دیگر مانند شستی اعلام حریق روی دیوار نصب می شود. افراد حاضر در محل در صورت مشاهده حریق با کمک اهرم یا دکمه هشدار صوتی را به صورت دستی فعال می کنند. سیستم هشدار حریق شامل آژیر، فلاشر، آژیر و فلاشر در صورت تشخیص حریق توسط دتکتور با دریافت سیگنال از کنترل پنل فعال می شود یا همانطور که بالاتر گفتیم از طریق شستی ها به طور مستقیم هشدار روشن می شود. آژیر و فلاشر را براساس محیطی که باید نصب شود انتخاب می کنند. در صورتی که صدا زیاد باشد هشدارهای بصری کارآمدتر هستند و در صورت شلوغی محیط مورد نظر، ممکن است فلاشرها به خوبی دیده نشوند بنابراین آژیر نصب می شود.

همچنین برای انتخاب دتکتور در ابتدا باید انواع حریق را بشناسید. هر حریق با توجه به موادی که در شروع آتش سوزی نقش دارد در کلاس های متفاوتی طبقه بندی می شود. آتش سوزی ها در علائم اولیه متفاوت هستند و با توجه به ماده ای که در حال سوختن است نشانه های متفاوتی دارد. برای نمونه در صورت آتش گرفتن پلاستیک دود زیادی در ابتدای شکل گیری حریق آزاد می شود بنابراین دتکتور انتخاب مناسبی برای این محیط است.

در خصوص انتخاب دتکتور و سیستم اعلام حریق مناسب ساختمان شما می توانید با مشاوران ما در تماس باشید.

سیستم اعلام حریق به دو نوع دستی و اتوماتیک تقسیم می شود.

سیستم های اعلام حریق دستی

منظور از سیستم دستی در اصل فعالسازی هشدار حریق از طریق شستی اعلام حریق است. شستی اعلام حریق روی دیوارها نصب میشود که معمولا دارای دکمه یا اهرمی برای کشیدن است. افراد می توانند در صورت مشاهده آتش سوزی با کمک شستی اعلام حریق سیستم هشدار صوتی اعلام حریق با طور مستقیم فعال کند.

این روش راهی ساده و قابل اطمینان برای افراد یک ساختمان است تا به سرعت این موضوع را به دیگر افراد هشدار داده تا زودتر ساختمان را تخلیه کنند.

سیستم های اعلام حریق خودکار

سیستم اعلام حریق خودکار برخلاف روش های غیر اتوماتیک نیازی به دخالت انسان ندارد و با کمک سنسورها و تجهیزات تشخیص دهنده اتوماتیک عمل می کند. این سیستم ها شامل انواع دتکتورها برای تشخیص علائم اولیه حریق است. هنگامی که یک سنسور فعال می شود، بلافاصله زنگ هشدار به صدا در می آید.

سیستم های اعلام حریق اتوماتیک در ساختمان ها و محیط های صنعتی مختلفی استفاده می شود، از جمله:

ساختمان های تجاری مانند ادارات، فروشگاه ها و رستوران هاساختمان های صنعتی مانند کارخانه ها و انبارها
ساختمان های سازمانی مانند مدارس، بیمارستان ها و خانه های سالمندان
ساختمان های مسکونی مانند آپارتمان ها و کانکس ها

برای نمونه در یک بیمارستان این سیستم که به صورت خودکار عمل می کند به محافظت از بیماران و کارکنان در صورت آتش سوزی کمک می کند. این سیستم می تواند دود و گرما را خیلی زود تشخیص دهد و سپس زنگ خطر را به صدا درآورد تا مردم را از خطر آگاه کند. همچنین می توان تجهیزات اطفا حریق مانند اسپرینکلر را هم با این سیستم ادغام کرد تا در صورت وجود آتش خیلی زود خاموش شود. همچنین در یک کارخانه، سیستم هشدار به محافظت از کارگران و تجهیزات در هنگام آتش سوزی کمک کنند. این سیستم با تشخیص زودهنگام دود و گرما و فعالسازی زنگ خطر مردم را از خطر آگاه می کند. . این سیستم همچنین می تواند به گونه ای برنامه ریزی شود که به طور خودکار ماشین آلات و تجهیزات را خاموش کند.

انواع سیستم های اعلام حریق: متعارف و آدرس پذیر

سیستم های متعارف یا کانونشنال
سیستم های آدرس پذیر

سیستم های اعلام حریق متعارف یا کانونشنال چیست؟

سیستم های متعارف شامل دتکتورهایی است که دستگاه کنترل پنل وصل شده اند. در این سیستم مناطق مورد نظر زون بندی می شوند. زون (ZONE) به معنای منطقه یا ناحیه است. هر زون یک منطقه متفاوت در ساختمان را نشان می دهد تا به آتش نشان ها و متخصصان کمک کند منطقه هشدار را پیدا کنند. در شرایطی که یک دتکتور در یک زون خاص فعال می شود کنترل پنل زونی که دچار حریق شده را مشخص می کند اما اطلاعات دقیقی در مورد مکان دستگاه ارائه نمی دهد. سیستم های متعارف یا کانوشنال مناسب برای نصب در ساختمان های کوچک است.

مزایا و معایب سیستم های اعلام حریق متعارفی

مزایا:

از نظر هزینه ارزان تر از سیستم آدرس پذیر است.
نصب و توسعه و نگهداری این تجهیزات آسان است.
مناسب برای ساختمان ها کوچک تا متوسط

معایب:

اطلاعات کلی درمورد محل حریق می دهد.
عدم ارائه اطلاعات دقیق در مورد آتش سوزی
برای ساختمان های بزرگ با معماری پیچیده مناسب نیست.

همچنین بخوانید: آموزش اعلام حریق

سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر

این سیستم آدرس پذیر شامل تجهیزاتی از جمله دتکتورهای دود، دتکتورهای حرارتی یا دتکتورهای گاز است که هر کدام از این دستگاه ها آدرس های منحصر به فردی دارند که به یک صفحه کنترل پنل وصل می شوند. در این سیتم هنگامی که یکی از دستگاه ها فعال می شود با کمک کنترل پنل مکان دقیق دستگاهی که سیگنال ارسال می کند مشخص می شود. این ویژگی به افراد کمک می کند سریع تر منطقه حریق شناسایی شود و فرایند تخلیه و اطفا حریق را تسریع می بخشد. سیستم های آدرس پذیر گران تر از سیستم ها معمولی هستند اما دقت و انعطاف پذیری بیشتری دارند.

مزایا و معایب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

مزایا:

تشخیص دقیق منطقه ای که دچار حریق شده است.
پاسخ دهی سریع از طریق شناسایی دقیق مکان هشدار
مقیاس پذیری سیستم های آدرس پذیر را به راحتی می توان توسعه داد.
انعطاف پذیری سیستم های آدرس پذیر برای انجام عملکردهای مختلف مانند فعال کردن اسپرینکلر، خاموش کردن سیستم های HVAC
خود سیستم دستگاه هایی که نیاز به سرویس و تعمیر دارند را شناسایی می کنند.

معایب:

گران بودن خرید و نصب سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر
پیچیدگی تنظیم و نگهداری نسبت به سیستم های اعلام حریق معمولی

سیستم های اعلام حریق بی سیم

این سیستم بار اول در سال 1980 وارد بازار شد که مشکلات مهمی مانند عمر باتری و تداخل ارتباط وجود داشت. اما سیستم های امروزی با مطابقت با استاندارهایی مانند (BS5839) و (EN54) دیگر مشکلات گذشته را ندارند. سیستم اعلام حریق بی سیم بر خلاف سیستم های سنتی گذشته برای اتصال دستگاه ها به یکدیگر از امواج رادیویی برای انتقال سیگنال های هشدار به صفحه کنترل پنل استفاده می کنند.

مزایا و معایب سیستم اعلام حریق بی سیم

مزایا:

نصب آسان و بدون نیاز به سیم کشی

انعطاف پذیر و قابلیت گسترش بدون نیاز به سیم کشی جدید

مقرون به صرفه

معایب:

استفاده از باتری و نیاز به تعویض آن

قیمت بیشتر تجهیزات

نوسانی بودن کیفیت امواج

تفاوت زون و حلقه (لوپ) در سیستم اعلام حریق

تفاوت زون و لوپ در اصل به نحوه سیم کشی سیستم اعلام حریق متعارفی و آدرس پذیر برمی گردد. در سیستم های متعارفی نحوه سیم کشی ساده است و در صورت اختلال در دستگاه های یک زون بقیه دستگاه ها هم از کار می افتند و کل مدار غیر فعال می شود.
زون به معنای مجموعه دتکتورها و تجهیزات اعلام حریق است که به هم متصل هستند و به یک ورودی زون در کنترل پنل وصل می شود. هر زون به معنای یک منطقه خاص از ساختمان است مثلا طبقه اول زون 1، طبقه دوم زون 2 یا می تواند بخشی از طبقه اول یک زون باشد.
در سیستم های آدرس پذیر سیم کشی در مقایسه با سیستم متعارفی پیچیده تر و دقیق تر است. حلقه یا لوپ به معنای دتکتورها و تجهیزات دیگر مانند شستی یا آژیر و فلاشر در یک مدار بسته است که به کنترل پنل اعلام حریق متصل می شود. هر دستگاه در مدار یا همان لوپ دارای آدرس منحصر به فرد است. کنترل پنل از طریق این آدرس ها دستگاهی که هشدار داده است را تشخیص می دهد و می تواند اطلاعات دقیقی از محل آتش سوزی و ماهیت هشدار بدهد.