بخشی از نصب سیستم اعلام حریق، سیم کشی مدارها و تجهیزات آن است. سیم کشی اعلام حریق نیازمند آشنایی با مدارها و مسیرهای ارتباطی سیستم کشف و اعلان حریق است. زیرا با توجه به شرایط، انواع مختلفی از مدارها و مسیرهای ارتباطی وجود دارد. انواع مدارها یا مسیرهای سیستم اعلام حریق دارای یک طبقه بندی خاص است که اصطلاحا به آنها «کلاس مدار» یا کلاس مسیر ارتباطی گفته می شود. در مقاله کلاس مدارها و مسیرهای ارتباطی در سیستم اعلام حریق به آنها می پردازیم. اما در این مطلب از مقالات گنجینه پاوان قصد داریم به سیم کشی انواع سیستم های اعلام حریق بپردازیم.
سیم کشی انواع سیستم های اعلام حریق
در این مطلب سیم کشی پنج سیستم کشف و اعلان حریق زیر را مورد بررسی قرار می دهیم:
- سیستم اعلام حریق متعارفی
- سیستم اعلام حریق آدرس پذیر
- سیستم اعلام حریق هوشمند
- سیستم اعلام حریق بی سیم
در ادامه با جزئیات به بررسی سیم کشی و نمودار مدارهای هر یک از سیستم های فوق می پردازیم.
سیم کشی سیستم اعلام حریق متعارفی
در یک سیستم اعلام حریق متعارفی، تمامی دستگاه ها مانند آشکارسازها، آژیرها و شستی ها به جای سیم مشترک، از طریق سیم یا کابل جداگانه به صفحه کنترل متصل می شوند. به عبارت دیگر، سر اول سیم به دتکتورها و سر دوم به کنترل پنل متصل می شود.
در یک سیستم اعلام حریق متعارفی، آشکارسازها، آژیرها و نقاط تماس نصب می شوند و به زون های مختلفی تقسیم می شوند، مثلا زون 1 برای زیرزمین، زون 2 برای طبقه همکف، زون 3 برای طبقه اول و غیره. به این ترتیب، فعال شدن هشداردهنده هر زون به این معنی است که آتش سوزی در محدوده آن زون رخ داده است اما تعیین محل دقیق آن مقدور نیست. از طرف دیگر، بدیهی است که هرچه تعداد زون ها بیشتر شود، دقت تشخیص محل حریق بیشتر خواهد شد.
بنابراین مکان بسیار دقیق حریق را نمی توان به راحتی در یک سیستم اعلام حریق متعارفی در مقایسه با سیستم اعلام حریق آدرس پذیر پیدا کرد. از آنجایی که کنترل پنل به شما اجازه نمی دهد مکان دقیق هر دستگاه را مشخص کنید یا اینکه کدام دستگاه راه اندازی شده است، بلکه فقط مکان زون را با متن، نشانگر لامپ یا هر دو در مواقع اضطراری نشان می دهد.
مدار سیستم متعارفی
مدار سیستم اعلام حریق متعارفی به صورت شعاعی و خطی است و سیم کشی اعلام حریق متعارفی در یک پیکربندی مدار سری نصب می شود، جایی که هر دستگاه به ترتیب در امتداد لوپ متصل می شود. این بدان معنی است که اگر یک دستگاه فعال شود، پانل هشدار و سایر دستگاه های متصل به لوپ را فعال می کند.
سیم کشی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر
در یک سیستم اعلام حریق آدرس پذیر، تمام دستگاه ها مانند دتکتورها، شستی ها و زنگ های هشدار به صورت یک سیستم حلقه ای به کنترل پنل آدرس پذیر آتش نشانی متصل می شوند و هر دستگاه دارای یک آدرس (برای اطلاع از موقعیت خود) است. به این ترتیب، پیدا کردن محل دقیق دستگاهی که در مدار متصل راه اندازی شده است بسیار آسان است.
ایده اصلی پشت سیستم حلقوی این است که در صورت خطای اتصال کوتاه، تنها بخش کوچکی از سیستم تحت تأثیر قرار می‌گیرد در حالی که بقیه با کمک ماژول جداسازی متصل به حلقه به درستی کار می‌کنند. در یک لوپ، حداکثر 99 دستگاه ممکن است متصل شود و بسته به توانایی سیستم پانل کنترل آتش، تا 3.3 کیلومتر قابل گسترش است.
هدف اصلی سیستم آدرس پذیر مانند سیستم متعارفی است که انتظار می رود اتصال سیم کشی و سوئیچ های DIP (بسته درون خطی دوگانه) برای یک آدرس یا مجموعه ای از آدرس که محل دقیق مولفه فعال شده را روی صفحه کنترل پنل اصلی نشان می دهد. سیستم آدرس پذیر در مقایسه با سیستم های متعارف دقیق تر اما پرهزینه است.
مدار سیستم آدرس پذیر
روش سیم کشی در یک سیستم اعلام حریق آدرس پذیر معمولاً شامل اجرای یک جفت سیم حلقوی از پانل کنترل به هر دستگاه یا ماژول آدرس پذیر در سیستم است. این روش سیم کشی امکان ارتباط بین کنترل پنل و دستگاه ها یا ماژول های جداگانه را فراهم می کند.
علاوه بر صفحه کنترل اصلی، سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر ممکن است دارای پانل های ثانویه یا اعلام کننده های راه دور نیز باشند که در مناطق مختلف ساختمان قرار دارند. این پنل‌ها معمولاً با استفاده از سیم کشی ارتباطی به صفحه کنترل اصلی متصل می شوند، مشابه سیم کشی که برای هر دستگاه استفاده می شود.
توجه به این نکته مهم است که روش سیم کشی خاص و الزامات ممکن است بسته به سازنده و مدل سیستم اعلام حریق آدرس پذیر متفاوت باشد. برای اطمینان از انطباق و نصب صحیح، همیشه دستورالعمل های نصب سازنده و ضوابط ملاک عمل آتش نشانی را در نظر بگیرید.
سیم کشی سیستم اعلام حریق هوشمند
در یک سیستم اعلام حریق هوشمند، هر دستگاه توانایی تجزیه و تحلیل محیط اطراف خود را دارد و با پانل کنترل مرکزی ارتباط برقرار می کند تا در صورت بروز خطا، آتش سوزی یا نیاز به تمیز کردن یا نگهداری برنامه ریزی شده آشکارسازها، اقدامات بعدی را انجام دهد.
در مقایسه با سیستم های اعلام حریق سنتی، آنها فقط یک سیگنال اطلاعاتی ارائه می دهند، یعنی مهم نیست که آتش سوزی باشد یا سایر عدم قطعیت ها مانند خطا، دما، ذرات دود یا فشار هوا و غیره، سیستم هشدار را که در نظر گرفته شده است راه اندازی می کند.
همانند سیستم آدرس پذیر، دستگاه ها به صورت حلقه ای در سیستم هوشمند متصل می شوند که در سیستم های دو، چهار و هشت لوپ موجود است. یک لوپ را می توان تا 3.3 کیلومتر گسترش داد و تا 99 دستگاه (مانند صداگیر، آشکارساز و نقاط تماس) را می توان در یک لوپ متصل کرد. به این ترتیب، می توان یک منطقه بزرگ را از طریق یک پنل مرکزی، کنترل و نظارت کرد.
مدار سیستم هوشمند
هدف اصلی سیستم اعلام حریق هوشمند جلوگیری از وقوع آلارم های کاذب است که به دلیل سنسورهای با دقت بالا با سیستم کامپیوتری و الگوریتم های گنجانده شده نیاز به پیچیدگی بیشتری دارد. به این ترتیب، در مقایسه با سیستم های تشخیص حریق متعارفی و آدرس پذیر سنتی، پیچیده تر و گران تر است.
آیا سیستم وایرلس هم نیاز به سیم کشی دارد؟
در یک سیستم اعلام حریق وایرلس یا بی سیم، تمام دتکتورها و دستگاه های مرتبط از راه دور از طریق ارتباط رادیویی به پانل کنترل آتش به هم متصل می شوند. با این حال، در سیستم بی سیم، سیم و کابل نیز وجود دارد، یعنی سیستم بی سیم اصلا بی سیم نیست!
در سیستم اعلام حریق بی سیم، یک سیگنال رادیویی از دتکتور (مانند آشکارساز حرارت) یا شستی اعلام حریق به سیستم اعلام حریق مرکزی ارسال می شود تا مدار هشدار را فعال کند.
با اینکه سیستم تشخیص حریق وایرلس به دلیل کاهش هزینه های کارگری و سیم کشی کابل با نصب سریع و بدون خاموش کردن مناطق ساختمان برای ساعت ها، هزینه کمتری دارد، اما در صورت نیاز تعویض و تعمیر هزینه باتری و سخت افزار آن بسیار گران تر است.
مدار سیستم وایرلس
سیستم های اعلام حریق بی سیم ممکن است از سیم کشی برای اجزای خاصی که نیاز به اتصال فیزیکی دارند استفاده کنند. به عنوان مثال، صفحه کنترل ممکن است به یک منبع برق محلی متصل شده و با استفاده از اترنت یا کابل های شبکه دیگر به یک سیستم نظارت خارجی متصل شود.
سیستم اعلام حریق وایرلس بر ارتباط بی سیم بین دستگاه ها تمرکز می‌کند و نیاز به سیم کشی گسترده را کاهش می دهد و امکان نصب و گسترش انعطاف پذیرتر سیستم را فراهم نماید.
توصیه های نهایی
سیستم های اعلام حریق معمولاً به مواد سیم کشی خاصی نیاز دارند که در برابر آتش مقاوم بوده و برای نصب مورد نظر مناسب باشند. استفاده از نوع اشتباه سیم کشی می تواند یکپارچگی سیستم را به خطر بیندازد و به طور بالقوه منجر به خرابی در مواقع اضطراری شود. همچنین هر مارک و مدل سیستم اعلام حریق ممکن است الزامات سیم کشی خاصی داشته باشد.
برای به حداقل رساندن خطر تداخل الکتریکی یا هشدارهای کاذب، سیم کشی سیستم اعلام حریق باید جدا از خطوط برق باشد. این جداسازی کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که نوسانات یا نوسانات برق باعث اختلال در عملکرد سیستم اعلام حریق نمی شود.
باید توجه داشت که سیم کشی اعلام حریق باید توسط شرکت های ایمنی و آتش نشانی مورد تایید سازمان آتش نشانی و افراد مجاز انجام گردد. گنجینه پاوان به عنوان شرکت مشاور آتش نشانی عضو وندور لیست سازمان آتش نشانی انواع خدمات طراحی، نصب و راه اندازی و تعمیر و نگهداری سیستم های اعلام و اطفا حریق را ارائه می نماید.
جهت دریافت مشاوره رایگان و کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در گنجینه پاوان تماس حاصل فرمایید.
