استاندارد آتش نشانی ایران

مقدمه ای بر استاندارد آتش نشانی ایران

در نبرد بی امان با آتش سوزی، شجاعت و عزم آتش نشانان توسط یک متحد مهم تقویت می شود: استانداردهای تعریف شده برای اعلام و اطفا حریق. این استانداردهای آتش نشانی به عنوان ستون فقرات عملیات اطفا حریق عمل می کنند و رویکردی هماهنگ، کارآمد و ایمن را برای مقابله با آتش سوزی هایی که جان، اموال و محیط زیست را تهدید می کنند، تضمین می کنند. فناوری ها و استراتژی های به کار گرفته شده در اطفای حریق، از کوچک ترین حریق گرفته تا دلهره آورترین آتش سوزی، توسط چارچوب جامعی از دستورالعمل ها و بهترین شیوه ها اداره می شوند.

این استانداردها که زیربنای همه جنبه های آتش نشانی است – از طراحی و نگهداری تجهیزات، اجرای تکنیک های اطفا حریق، تا آموزش پرسنل آتش نشانی را مشخص می کند. هدف آن بیان اصولی است که تضمین می کند هر تلاش آتش نشانی با تعهد به تعالی، ایمنی و اثربخشی پشتیبانی می شود. همانطور که ما به جزئیات این استانداردها می پردازیم، مهم است که به یاد داشته باشیم که چیزی بیش از قوانین هستند. با رعایت این استانداردها، تیم های آتش نشانی نه تنها آمادگی عملیاتی خود را افزایش می دهند، بلکه فرهنگ ایمنی در برابر آتش و مدیریت استرس در شرایط اضطراری را بهبود می بخشند.

کد های استانداردهای ایران در زمینه آتش نشانی

10166- پوشش های حفاظتی داخل شیرهای آبرسانی و آتش نشانی – آیین کار
10400- مهندسی ایمنی در برابر آتش – الزامات حاکم بر معادلات جبری -جریان های ستونی آتش
10401- مهندسی ایمنی در برابر آتش – الزامات حاکم بر معادلات جبری -لایه های دود
10402- مهندسی ایمنی در برابر آتش – الزامات حاکم بر معادلات جبری -جریان های جت سققی
10403- مهندسی ایمنی در برابر آتش – الزامات حاکم بر معادلات جبری -جریان های هواکش
10404- ارزیابی تهدید آتش بر مردم _ راهنما
10941- خودرو-الزامات مخزن سوخت بنزین _ دیزل در خصوص جلوگیری از وقوع آتش سوزی
11024- ایمنی آتش-واژه نامه
11043- مهندسی ایمنی آتش _ ارزیابی ،تائید و تصدیق روشهای محاسبه
12055-1- مقاومت در برابر آتش _ قسمت 1- الزامات عمومی
13300- آتش نشانی- خاموش کننده های دستی-ساختار و عملکرد
13454-4- خانه ها -تشریح عملکرد _ ایمنی آتش
14119- پمپ های ثابت برای حفاظت در برابر آتش – نصب
18043- حفاظت از سوابق در برابر آتش سوزی
18175- مهندسی ایمنی آتش – اصول کلی
20925-1- مهندسی ایمنی آتش – ارزیابی ریسک آتش
22164- نصب سیستم‌های لوله‌ ایستاده و سیستم‌های شیلنگی آتش‌نشانی
22253-1- سامانه‌های ثابت اطفا آتش- اجزای شبکه بارنده خودکار و سامانه افشانه آب- قسمت 1: بارنده‌ها
22296-1- اجرای پوشش‌های محافظت‌کننده در برابر آتش برای اجزای ساختمانی – قسمت 1: پوشش‌های معدنی پاششی – آیین‌کار
22324- خدمات مرتبط با سامانه های ایمنی آتش و سامانه های امنیتی- الزامات
2481- شیر آتش‌نشانی
5020- آئین کار اصول طراحی ایمنی مدارس در برابر آتش
6430- آیین کار ضوابط مکان یابی ایستگاههای آتش نشانی شهری
19684-1- سیستم های کشف و اعلام حریق برای ساختمان ها-قسمت 1- دستور العمل برای طراحی ،نصب ،راه اندازی و تعمیر و نگهداری سیستم ها در ساختمان ها
21193-3سیستم های حمل و نقل ریلی درون شهری و حومه (مترو و …) -ایمنی -قسمت 3- الزامات تجهیزات ایمنی ،امداد رسانی ،سامانه ها و تجهیزات پیشگیری و مقابله با حریق و دود
21807- مفاهیم ،اصطلاحات و ملاحظات فنی درهای ضد حریق و سایر محافظ های بازشو مقاوم در برابر آتش -راهنما

آشنایی با استانداردهای ملی سازمان آتش نشانی ایران

کد	نام استاندارد آتش نشانی	هدف و دامنه کاربرد
10166	پوشش های حفاظتی داخل شیرهای آبرسانی و آتش نشانی	هدف از تدوین این استاندارد تعیین الزامات پوشش های محافظ در داخل شیرهای مورد استفاده در آب رسانی و آتش نشانی است. این الزامات شامل مواد، اجرا، آزمون و بازرسی است. الزامات مندرج در این استاندارد، پوشش های محافظ داخلی برای شیرهای مورد استفاده در صنعت تامین آب آشامیدنی، جمع آوری و تصفیه فاضلاب و پساب که دارای محدوده PH 4 تا 9 است. پوشش نباید حاوی قطران زغال سنگ باشد. این پوشش ها برای حفاظت از سطوح آهنی داخل شیرهای آبرسانی و آتش نشانی استفاده می شوند.
10400	مهندسی ایمنی در برابر آتش – الزامات حاکم بر معادلات جبری – جریان های ستونی آتش	هدف از تدوین این استاندارد ، امحاسبه مشخصات ویژه جریان های ستونی حریق با استافده از معادلات جبری است. این استاندارد الزامات عمومی مربوط به محاسبات دینامیک حریق را که در ISO/TR 13387-3 ارائه شده است را در مجموعه معادلات جبری پیاده سازی می نماید. در این استاندارد برای هر نوع متفاوتی از جریان ستونی آتش، مثالهایی از مجموعه معادلات جبری مناسب تمامی الزامات این استاندارد فراهم شده است.
10404	ارزیابی تهدید آتش بر مردم -راهنما	ﻫﺪف از ﺗﺪوﯾﻦ اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اراﺋﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽﻫﺎی ﮐﻠﯽ ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻬﺪﯾﺪ آﺗﺶ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ارزﯾﺎﺑﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻤﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺮای ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی در ارزﺷﯿﺎﺑﯽ رﯾﺴﮏ و ﺧﻄﺮ آﺗﺶ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﺪل ﻫﺎی ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ ﺑﺮای ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺮوع و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ آﺗﺶ، ﮔﺴﺘﺮش آﺗﺶ، ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﺮﮐﺖ دود، ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، اﻧﺘﻘﺎل و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ، ﺣﺮﮐﺖ و ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ اﻓﺮاد، ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﮐﺸﻒ و اﻃﻔء ﺣﺮﯾﻖ اﺳﺖ. ﻋﻤﻮﻣﺎ از ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎی ﻋﻠﺖ وﻗﻮع آﺗﺶﺳﻮزی و آﻣﺎرﻫﺎی آﺗﺶ ﺳﻮزی، آزﻣﻮنﻫﺎی آﺗﺶ در ﻣﻘﯿﺎس واﻗﻌﯽ و ﻣﺪل ﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ آﺗﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﯾﻨﺪ.
10941	الزامات مخزن سوخت بنزین -دیزل در خصوص جلوگیری از وقوع آتش سوزی خودرو	ﺗاﯾﯿﺪ ﻧﻮع ﺧﻮدروﻫﺎی ﮔﺮوه N ،M، و O از ﻧﻈﺮ ﻣﺨﺰن(ﻣﺨﺎزن) ﺳﻮﺧﺖ ﻣﺎﯾﻊ ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده در آنها
11024	ایمنی آتش-واژه نامه	هدف از تدوین این استاندارد تعریف واژه های مربوط به ایمنی آتش می باشد.
11043	مهندسی ایمنی آتش -ارزیابی، تائید و تصدیق روشهای محاسبه	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین چارچوبی برای ارزیابی، تایید و تصدیق کلیه روش های محاسبه مورد استفاده به عنوان ابزارهای مهندسی ایمنی آتش است. در این استاندارد، مدل های خاص آتش در نظر گرفته نشده اند، اما برای مدل های تحلیلی و عددی پیچیده کاربرد دارد.
12055-1	مقاومت در برابر آتش – قسمت 1- الزامات عمومی	ﻫﺪف از ﺗﺪوﻳﻦ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد، اراﺋﻪ اﺻﻮل ﻛﻠﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ اﺟﺰاي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﺷﺮاﻳﻂ آﺗﺶ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ. روشﻫﺎي ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ و ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي اﻟﺰاﻣﺎت ﺧﺎص در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ 2-2 اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﺻﻠﻲ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ آزﻣﻮن ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮد، اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎ و روش ﻫﺎي ﻛﺎر )ﻣﺜﻞ ﻣﻨﺤﻨﻲ دﻣﺎ ـ زﻣﺎن( ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ روش ﻫﺎي آزﻣﻮن ﻣﻌﻴﻦ، ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ، از اﻳﻦ رو اﻳﻦ روش ﻫﺎ در اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.
13300	آتش نشانی- خاموش کننده های دستی-ساختار و عملکرد	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین الزامات اصلی برای عمکلرد، قابلیت اطمینان و تضمین ایمنی خاموش کننده های دستی است. کاربرد این استاندارد در خاموش کننده های شارژ شده تا حداکثر 20 کیلوگرم است.
13454-4	خانه ها -تشریح عملکرد -قسمت 4- ایمنی آتش	این استاندارد برای استافده در ارزیابی طرح و ساخت خانه ها در معاملات بین المللی خانه ها یا زیر مجموعه آن ها و در توسعه ابزارهای مدیریت ریسک جهت حفاظت خانه ها کاربرد دارد.
14119	پمپ های ثابت برای حفاظت در برابر آتش – نصب	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین الزاماتی به منظور انتخاب و نصب پمپ های تامین کننده سیال برای حفاظت اختصاصی در برابر آتش است. این استاندارد، براساس اصول منطقی و قابل اعتماد مهندسی داده های آزمون ها و تجربیات در محل شامل الزاماتی برای تامین حفاظت جان و اموال در برابر آتش است.
18043	حفاظت از سوابق در برابر آتش سوزی	هدف از تدوین این استاندارد، راهنمایی افرادی است که با خرید، طرح ریزی، بررسی، طبقه بندی، نگهداری، طراحی، ساخت، نصب عملیات یا کار با تجهیزات مرتبط با نگهداری از تجهیزات و امکانات حفاظت از سوابق در برابر مخاطرات آتش سوزی است.
18175	مهندسی ایمنی آتش – اصول کلی	هدف از تدوین این استاندارد ارائه اصو کلی و الزامات FSE (Fire Safety Engineering) است و برای متخصصان در زمینه های زیر کاربرد دارد: 1. طراحی ایمنی آتش مبتنی بر عمکلرد 2.پیاده سازی برنامه های طراحی ایمنی آتش و مدیریت ایمنی آتش
22164	نصب سیستم‌های لوله‌ ایستاده و سیستم‌های شیلنگی آتش‌نشانی	این استاندرتاندراد حداقل الزامات نصب سیستم های لوله ایستاده و شیلنگی آتش نشانی را تعیین نموده و شامل الزامات بازرسی دوره ای، آزمون و نگهداری این سیستم ها نمی باشد. در این استاندارد محدودیتی در استفاده از فناوری های نوین یا ترتیبات جایگزین تا آنجا که سطح ایمنی تعیین شده در این استاندارد کاهش پیدا نکند، در نظر گرفته نشده.
22164	نصب سیستم‌های لوله‌ ایستاده و سیستم‌های شیلنگی آتش‌نشانی	تعیین الزامات ساخت و عمکلرد بارنده هایی است که براساس تغییر حالت یک جز و یا ترکیدن یک حباب شیشه ای، تحت تاثیر حرارت عمل می کند و در شبکه های بارنده خودکار مطابق با استاندارد EN12845 شبکه های بارنده خودکار – طراحی و نصب استفاده می شوند.
22253-1	سامانه‌های ثابت اطفا آتش- اجزای شبکه بارنده خودکار و سامانه افشانه آب- قسمت 1: بارنده‌ها	هدف از تعیین این استاندارد، تعیین الزامات ساخت و عمکلرد بارنده هایی است که براساس تغییر حالت یک جز و یا ترکیدن یک حباب شیشه ای تحت تاثیر حرارت عمل می کند و در شبکه های بارنده خودکار مطابق با استاندارد EN12845 استفاده می شود.
22296-1	اجرای پوشش‌های محافظت‌کننده در برابر آتش برای اجزای ساختمانی	هدف از تدوین این استاندارد آتش نشانی ارائه توصیه هایی برای نحوه انتخاب و نصب پوشش های معدنی پاششی برای بهبود مقاومت در برابر آتش اجزا ساختمانی است. همچنین به روش های کاربرد در انواع مختلف سطح با چگالی ها و سطوح پرداخت را تشریح می کند.
22324	خدمات مرتبط با سامانه های ایمنی آتش و سامانه های امنیتی- الزامات	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین حداقل الزامات مورد نیاز برای ارائه دهندگان خدمات سامانه های ایمنی آتش و سامانه های امنیتی و همچنین شایستگی، دانش و تخصص کارکنان در طرح ریزی عملیاتی کردن آن ها می باشد.
22324	خدمات مرتبط با سامانه های ایمنی آتش و سامانه های امنیتی- الزامات	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین حداقل الزامات مورد نیاز برای ارئه دهندگان خدمات سامانه های ایمنی آتش و سامانه های امنیتی و همچنین تخصص کارکنان آن ها در طرح ریزی، طراحی، نصب عملیاتی کردن، تصدیق و نگهداری آن ها است.
2481	شیر آتش‌نشانی	هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیهای ساخت و الزامات عملی شیرهای آتش نشانی نوع ایستاده ( روی زمین ) است كه جهت تامین آب اضطراری برای عملیات آتش نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرد . 1-2- این استاندارد فقط به شیرهای آتش نشانی نوع پایه‏دار ایستاده ( روی زمین ) مربوط میباشد كه متناسب با شرایط اقلیمی و سایر نیازمندیهای كشور تدوین شده است.
6430	آیین کار ضوابط مکان یابی ایستگاههای آتش نشانی شهری	هدف از تدوین این آئین کار ارائه مجموعه ضوابط و سیستم مکان یابی به منظور سازماندهی چگونگی توزیع ایستگاههای آتش نشانی در وضع موجود و تعادل بخشی است.
19684-1	سیستم های کشف و اعلام حریق برای ساختمان ها-قسمت 1- دستور العمل برای طراحی ،نصب ،راه اندازی و تعمیر و نگهداری سیستم ها در ساختمان ها	هدف این استاندارد آتش نشانی تعیین راهنما برای برنامه ریزی، طراحی، نصب، راه اندازی و نگهداری سیستم های کشف و اعلام حریق داخل و اطراف ساختمان‌ها به جز مسکونی های کوچک می باشد.
21193-3	سیستم های حمل و نقل ریلی درون شهری و حومه (مترو و …)	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین حداقل الزامات تجهیزات ایمنی، امدادرسانی، سامانه ها، و تجهیزات پیشگیری و مقابله با حریق و دود در بهره برداری از سیستم های حمل و نقل ریلی درون شهری است.
21807	مفاهیم ،اصطلاحات و ملاحظات فنی درهای ضد حریق و سایر محافظ های بازشو مقاوم در برابر آتش -راهنما	هدف از تدوین این استاندارد، تعیین الزامات نصب و نگهداری مجموعه درها و وسایل به کار رفته برای محافظت از بازشوهای ایجاد شده در دیوارها، کف ها (طبقات) و سقف ها در برابر گسترش آتش و دود در محدوده داخل یا خارج از ساختمان است.