سیستم اعلام حریق پارکینگ

همه ما می‌دانیم که سیستم‌های اعلام حریق نقش مهمی در حفظ ایمنی در برابر حریق دارند. به همین دلیل، امروزه نصب و اجرای این سیستم‌ها تبدیل به یک قانون و الزام قانونی شده است. پارکینگ‌ها نیز از این قانون مستثنی نیستند و نصب سیستم اعلام حریق پارکینگ برای آن‌ها ضروری‌ست. در ادامه این مقاله از گنجینه پاوان با اهمیت، انواع، اجزا و… این سیستم‌ها آشنا می‌شویم. 

اهمیت نصب سیستم اعلام حریق پارکینگ

نصب سیستم اعلام حریق در پارکینگ، از ضروری‌ترین اقدامات ایمنی در ساختمان‌ها به شمار می‌رود. در چنین محیط‌های بسته‌ای یا محیط‌هایی با تهویه محدود، وقوع آتش‌سوزی احتمال بیشتری داشته و همچنین به سرعت قابل گسترش است؛ اما با وجود یک سیستم ایمنی نظیر اعلام حریق، پیش از آنکه این اتفاق تبدیل به یک حادثه شود، علائم اولیه حریق شناسایی و هشدارها فعال می‌شوند. همین مسئله به میزان کافی اهمیت بالای نصب سیستم اعلام حریق پارکینگ را ثابت می‌کند.

انواع سیستم اعلام حریق برای پارکینگ

به طور کلی، سیستم‌های اعلام حریق مناسب پارکینگ در دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

• سیستم‌های دستی
• سیستم‌های خودکار

سیستم‌های دستی اعلام حریق به گونه‌ای طراحی شدند که کاربران بتوانند به صورت دستی حریق و توسط خودشان سیستم را فعال کنند. این سیستم‌ها شامل انواع اهرم یا شستی اعلام حریق بوده که آن‌ها را در نقاط مختلف پارکینگ نصب می‌‌کنند. هنگامی که فردی این دکمه را فشار دهد یا اهرم بکشد، آژیرها و سایر هشداردهنده‌ به صدا درمی‌آیند و اعلام خطر می‌کنند.

در مقابل، سیستم‌های اتوماتیک با استفاده از دتکتورهای مختلف مانند دتکتور حرارتی، ترکیبی و… طراحی شدند. این تجهیزات وظیفه پایش مداوم محیط و شرایط آن را برعهده داشته و در صورت تشخیص هرگونه علائم مشکوک اقدامات لازم در جهت فعال شدن تجهیزات هشداردهنده انجام می‌دهند.

تجهیزات مورد استفاده در سیستم اعلام حریق پارکینگ

دستگاه‌ها و تجهیزات مختلفی در این سیستم برای ایجاد، برقراری و حفظ امنیت در برابر حریق با یکدیگر همکاری می‌کنند. در ادامه به این تجهیزات اشاره می‌کنیم.

کنترل پنل (control panel)

کنترل پنل اعلام حریق، بخش اصلی کنترل و مدیریت سیستم است. این پنل اطلاعات خود را از دتکتورها دریافت و سپس آن‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند؛ سپس در صورت نیاز دستورات لازم را برای فعال‌سازی آژیرها و فلاشر ها صادر می‌کند. 

برخی از کنترل پنل‌ها قابلیت اتصال کنترل از راه دور و ارسال پیامک به مدیریت ساختمان دارند که این ویژگی برای پارکینگ‌های بزرگ و طبقاتی بسیار کارآمد و مفید واقع می‌شود.

دتکتور (Detector)

آشکارسازها یا دتکتورها از جمله تجهیزات تشخیص دهنده بوده که از انواع مختلفی تشکیل می‌شوند:

• دتکتور حرارتی
• دتکتور مونوکسید کربن
• دتکتور ترکیبی دود و حرارت

لازم به ذکر است که طیف و گستردگی دتکتورها به همین‌جا ختم نمی‌شود و این تجهیزات انواع مختلف بسیاری دارند، اما مدل‌های مناسب برای نصب در پارکینگ، همین موارد نام برده شده در بالا هستند.  

دتکتور حرارتی (Heat detector) 

این مدل یکی از پرکاربردترین انواع در پارکینگ‌هاست. دتکتور حرارتی، همان‌طور که از نامش پیداست به افزایش دما یا رسیدن دما به حد مشخصی حساس است. در پارکینگ‌ها به دلیل وجود دود ناشی از اگزوز ماشین‌ها، استفاده از دتکتور دود توصیه نمی‌شود و نوع حرارتی جایگزین دقیق و مناسبی‌ست.

دتکتور ترکیبی دود و حرارت (Multi sensor detector)

این دتکتورها با ترکیب حسگرهای دود و حرارت، دقت تشخیص را افزایش و احتمال هشدار کاذب را کاهش می‌دهند. استفاده از این دتکتورها همراه با یک سیستم تهویه مناسب و استاندارد توصیه می‌شود. 

دتکتور مونوکسید کربن (CO detector)

به دلیل تولید گاز مونوکسید کربن توسط خودروها، استفاده از دتکتور CO در پارکینگ‌ها لازم است. این حسگر سطح گاز سمی مونوکسید کربن را در هوا اندازه‌گیری کرده و در صورت عبور از حد مجاز هشدار می‌دهد تا سیستم تهویه فعال شود یا اقدامات لازم انجام شوند.

آژیر و فلاشر (Sounder & Flashing Beacon)

آژیرها و فلاشرها از اصلی‌ترین تجهیزات هشداردهنده در سیستم اعلام حریق هستند. در صورت تشخیص حریق توسط دتکتورها یا فعال شدن شستی، آژیرها با صدای بلند و فلاشرها با نور چشمک‌زن، افراد حاضر در پارکینگ را از بروز خطر مطلع می‌کنند. از آنجا که پارکینگ‌ها معمولا فضاهای بسته و دارای نویز زیاد هستند، استفاده از آژیرهای پرقدرت و فلاشرهای با شدت نور بالا ضروری است تا هشدار به‌صورت واضح و قابل‌تشخیص باشد.

شستی یا اهرم اعلام حریق (Manual Call Point)

شستی اعلام حریق وسیله‌ای‌ست که به‌صورت دستی توسط خود افراد فعال می‌شود تا پیش از آن‌که دتکتورها واکنش نشان دهند، سیستم هشدار به‌سرعت فعال گردد. این شستی‌ها در نقاط قابل‌دسترس مانند ورودی‌ها، خروجی‌ها و مسیرهای عبور نصب می‌شوند. در پارکینگ‌ها، نصب آن‌ها باید در ارتفاع حدود ۱.۴ متر از سطح زمین و در مکان‌هایی در دیدرس صورت گیرد. 

استانداردهای ایمنی سیستم اعلام حریق پارکینگ

در طراحی سیستم اعلام حریق پارکینگ، رعایت استانداردهای ایمنی ملی و بین‌المللی ضروری‌ست تا عملکرد سیستم در شرایط بحرانی قابل اطمینان باشد. مهم‌ترین استانداردها عبارتند از:

1. استاندارد ملی ایران (ISIRI 3707): این استاندارد با عنوان «سیستم‌های اعلام حریق – طراحی، نصب و نگهداری» تدوین شده و الزامات فنی برای انتخاب تجهیزات، جانمایی، نحوه سیم‌کشی و تست سیستم را مشخص می‌کند. اجرای طرح باید بر اساس این استاندارد انجام شود.
2. مقررات ملی ساختمان – مبحث سوم (حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق): مبحث سوم مقررات ملی ساختمان یکی از مهم‌ترین مراجع قانونی در کشور است که نصب سیستم اعلام حریق در پارکینگ‌ها را الزامی می‌داند. این مبحث نحوه تفکیک فضاها، مسیرهای فرار، محل نصب شستی‌ها و نوع تجهیزات مجاز را تعیین می‌کند.
3. استاندارد بریتانیایی (BS 5839 (Part 1 & 6: این استاندارد بین‌المللی یکی از پرکاربردترین مراجع در طراحی سیستم‌های اعلام حریق است و شامل دستورالعمل‌های دقیق برای طراحی، نصب، آزمایش و نگهداری تجهیزات اعلام حریق در ساختمان‌ها از جمله پارکینگ‌ها می‌شود.
4. استاندارد NFPA 72: یکی از معتبرترین استانداردهای جهانی در حوزه سیستم‌های اعلام حریق است که شامل جزئیات طراحی، نحوه سیم‌کشی، فاصله دتکتورها و نحوه تست و نگهداری سیستم است. تقریبا در تمام پروژه‌های بزرگ، مبنای طراحی بر اساس NFPA 72 انجام می‌شود.

نتیجه‌گیری

با توجه به خطرات بالقوه حریق در پارکینگ‌ها، نصب و نگهداری سیستم‌های اعلام حریق مطابق با استانداردهای ایمنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این سیستم‌ها ندر کنار اینکه به حفاظت از جان افراد کمک می‌کنند، در کاهش خسارات مالی ناشی از حریق نیز موثر هستند.

اگر سوالی در زمینه طراحی و نصب این سیستم‌ها دارید، با شماره 5-88222801-021 تماس گرفته و مشاوره رایگان دریافت کنید.

سوالات متداول