نصب دتکتور اعلام حریق به عنوان دستگاهی که بعد از کنترل پنل مهم‌ترین وظیفه سیستم را برعهده دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است. دتکتورها باید طبق استانداردها و الزاماتی که در هر کشور وجود دارند نصب شوند تا بهترین عملکرد و قدرت تشخیص را داشته باشند. در ادامه مقاله برای شما یک راهنمای کامل و گام‌به‌گام درباره این موضوع آماده کردیم.
بیشتر بخوانید: نصب سیستم اعلام حریق
دتکتور اعلام حریق چیست؟
دتکتور اعلام حریق دستگاهی است که وظیفه تشخیص و بررسی علائم اولیه حریق (مانند دود و حرارت) را بر عهده دارد. اگر دتکتوری این علائم را تشخیص دهد به‌سرعت سیگنالی به کنترل پنل ارسال می‌کند تا این مسئله را بیان کند. انواع مختلفی از دتکتور اعلام حریق وجود دارد؛ اما به‌طور کلی شامل موارد زیر می‌شوند:
- دتکتور دود
- دتکتور حرارت
- دتکتور حرارتی
- دتکتور شعله
- دتکتور گاز
راهنمای نصب دتکتور اعلام حریق
در ابتدا بهتر است کسانی در این زمینه اطلاعات کافی ندارند، مقاله سیستم اعلام حریق را مطالعه کنند تا آشنایی کلی با سیستم اعلام حریق و تجهیزات آن پیدا کنند.
اگر نصب دتکتور اعلام حریق به درستی انجام نشود، عملکرد کل سیستم تحت تاثیر قرار می‌گیرد. درست است که سیستم‌های دستی مانند شستی اعلام حریق در فعال سازی سیستم اعلام حریق به ما کمک می‌کنند؛ اما این درصورتی است که خطر به وجود آمده قابل مشاهده باشد. تصور کنید در آشپرخانه شما گاز مونوکسید کربن (گاز بی بو و رنگ) نشت کرده است، در صورتی که دتکتورها این خطر را تشخیص ندهند، خطرات جانی به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین نصب صحیح دتکتور اعلام حریق بسیار اهمیت دارد. در ادامه نحوه نصب مطابق با استانداردهای NFPA و BS را برای شما توضیح خواهیم داد.
نصب دتکتور دود طبق استاندارد NFPA 72
دتکتور دود باتوجه به محیط و شرایط جغرافیایی مانند رطوبت هوا، دمای محیط انتخاب می‌شود. حسگرهای دود نقطه‌ای را می‌توان روی دیوار نصب کرد؛ اما باید مطمئن شد که فاصله معین شده رعایت شود.
حداکثر فاصله 300 میلی‌متر حدود “12 اینچ” است. این دستگاه را می‌توان در هر نقطه از دیوار به‌شرط رعایت فاصله 300 میلی‌متری نصب کرد.
شعاع محدوده تشخیص دتکتور روی یک سقف صاف 6.5 متر است؛ بنابراین در صورتی که مساحت سقف 13 متر باشد نیاز به نصب دو دتکتور است. در صورت استفاده از فضای سقف و کف کاذب فضای خالی یک اتاق مستقل در نظر گرفته می‌شود و قوانین نصب دتکتور اعلام حریق باید رعایت شود.
ضوابط جانمایی دتکتور دود نقطه ای طبق استاندارد BS 8539
در محیط‌ها و ساختمان‌هایی که سقف صافی دارند، در هیچ نقطه‌ای نباید بیشتر از 7.5 متر دتکتور دود نصب شود. ساختمان هایی که دارای سقف و کف کاذب هستند و سقف هایی که دارای تورفتگی های کوچک هستند حسگر دود حد فاصل 25 تا 600 میلی متر سقف قرار می گیرد. همچنین ساختمان هایی با سقف شیب دار، دتکتورهای دودی حد فاصل 600 میلی متر سقف نصب می شوند.
ضوابط نصب دتکتور حرارتی طبق استاندارد NFPA 72
در انتخاب دتکتورهای حرارتی باید توجه داشته باشید که حداقل تشخیص دما 11 درجه بیش تر از حداکثر دمای سقف اتاق باشد .کمترین فاصله دتکتورهای حرارتی نصب شده 100 میلی متر از دیوار باشد و در صورتی که روی دیوار نصب شده باشد حد فاصل 100 تا 300 میلی متر از سقف فاصله داشته باشد .حداقل شعاع پوشش دتکتور حرارتی 0.28 ارتفاع کف تا سقف است. شرایط نصب دتکتور حرارتی در سقف های شیب دار با شیب کمتر از 30 درجه معیار پوشش دتکتور با حداکثر ارتفاع سقف است. اولین ردیف دتکتورها باید در حدفاصل 0.1 تا 0.9 متری نصب شود.
ضوابط استاندارد BS5839 برای نصب دتکتورهای حرارتی
دتکتور حرارتی Class A1 ,A2 در محیط‌هایی با حداکثر دمای محیط کمتر از 40 درجه سانتی گراد نصب می شود. در محیط هایی با دمای 40 درجه یا بیشتر دتکتورهای Class B تا G استفاده گردد. برای سقف های شیب دار باید اولین ردیف دتکتورهای حرارتی حدفاصل 150 میلی متری سقف تعبیه شود.
الزامات استاندارد NFPA 72 برای نصب سیستم های اعلام حریق
هر زون باید حداکثر 2000 متر مربع مساحت با طول 3000 متر باشد. حداکثر تجهیزات داخل یک زون (شامل شستی، آژیر، دتکتور و…) 24 عدد است که بهتر است حداکثر 20 وسیله داخل هر زون نصب شود. هر طبقه را می توان یک زون در نظر گرفت.
سقف های کاذب و سقف های با ارتفاع بالا بیش از 80 سانتی متر به دتکتور نیاز دارند. تمام انبارها باید دتکتور داشته باشند و اگر در واحد مسکونی انباری وجود دارد حتما دتکتور حرارتی نصب شود. حداکثر ارتفاع نصب برای دتکتور دود ۱۲ متر و برای دتکتور حرارتی ۸ متر است. محدوده نصب دتکتور دودی دایره ای به شعاع 6.5 متر است. دتکتور حرارتی شعاع پوشش 5.3 متر در مناطق پرخطر مانند آشپزخانه و برای مناطق کم خطر مانند پارکینگ 6.5 متر است. فاصله دود دتکتور حرارتی با توجه به محل نصب و چیدمان 7.5 متر تا 10.6 متر است. دتکتور دود نباید نزدیک جریان هوا نصب شود. در سیستم اعلام حریق آدرس پذیر حداکثر طول لوپ 3 کیلومتر و حداکثر 128 تجهیز اعلام حریق می توان نصب کرد.
مراحل نصب دتکتور اعلام حریق
تجهیزات اعلام حریق باوجود آتش یا علائم آن فعال می‌شود؛ بنابراین ممکن است در طول یک سال حتی یکبار هم استفاده نشود. اما به دلیل اهمیت بالای این تجهیز بهتر است زودبه‌زود تست شود. برای نصب دتکتور می‌توانید دو مرحله زیر را طی کنید.
مشخص‌کردن مناطق مورد نیاز
همان‌طور که می‌دانید دتکتور روی سقف نصب می‌شود. در ابتدا شعاع تشخیص دتکتور را پیدا کنید. مشخص است که در صورت اهمیت آن منطقه یا اتاق با اندازه‌گیری شعاع تشخیص دتکتور یک عدد یا دو دتکتور با فواصل تعیین شده نصب شود. توجه داشته باشید اگر در منطقه‌ای که دتکتور نصب شده است گردوغبار زیادی وجود دارد کاور آن را روی دتکتور قرار دهید تا فرایند نصب این دستگاه تمام شود.
نصب دتکتور و تست آن
بعد از نصب و پیچ‌کردن لایه دتکتور به سقف، دتکتور را روی پایه نصب کنید. دتکتورها باید در هر طبقه و هر اتاق‌خواب نصب شود. در نقاطی از خانه یا محل کار که احتمال نشتی گاز کربن مونو اکسید وجود دارد، باید دتکتور گاز کربن منوکسید نصب شود. همچنین دتکتورهای دود را در نقاطی که ممکن است دود زیادی تولید شود، مانند نزدیک حمام یا آشپزخانه‌ها یا نزدیکی اتاق سیگار نصب نکنید.
نتیجه‌گیری
نصب دتکتورهای اعلام حریق یکی از مهم‌ترین مراحل در اجرای سیستم‌های ایمنی ساختمان است و باید مطابق با استانداردهای معتبر جهانی مانند NFPA 72 و BS 5839 انجام شود. عدم رعایت اصول و الزامات نصب می‌تواند کارایی سیستم را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار داده و منجر به تأخیر در تشخیص حریق یا حتی عدم عملکرد صحیح دتکتورها شود.
