اعلام حریق دیتاسنتر به منظور شناسایی سریع و مؤثر آتش‌سوزی و جلوگیری از گسترش آن طراحی شده است. این سیستم که شامل تشخیص آتش، اعلان هشدار و اطفای حریق می‌باشند، به صورت خاص برای حفاظت از تجهیزات حساس و داده‌های حیاتی در مراکز داده طراحی شده‌اند.
اهمیت نصب سیستم اعلام حریق دیتاسنتر
در دنیای امروزی که مراکز داده نقشی حیاتی در پشتیبانی از خدمات دیجیتال دارند، هرگونه وقفه در عملکرد آنها می‌تواند باعث خسارات مالی و غیرمالی بزرگی شود. نصب سیستم اعلام حریق دیتاسنتر از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا حتی کوچکترین آتش‌سوزی می‌تواند باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیر به تجهیزات و داده‌ها شود. با نصب سیستم اعلام حریق، امکان شناسایی و کنترل سریع آتش فراهم می‌شود، که این امر منجر به کاهش خسارات و جلوگیری از توقف عملکرد مراکز داده می‌شود.
انواع و اجزا سیستم اعلام حریق دیتاسنتر
سیستم اعلام حریق به دو نوع اصلی متعارفی و آدرس‌پذیر تقسیم می‌شوند. سیستم‌های متعارفی، ساختار ساده‌تری دارند و ساختمان را به چندین زون تقسیم می‌کنند. این سیستم‌ها برای ساختمان‌های کوچک و متوسط مناسب بوده و هزینه نصب و نگهداری کمتری دارند، اما نمی‌توانند محل دقیق حریق را شناسایی کنند.
در مقابل، سیستم‌های آدرس‌پذیر پیشرفته‌تر هستند و هر دتکتور و شستی دارای یک آدرس منحصر به فرد است که امکان شناسایی دقیق محل حریق را فراهم می‌کند. این سیستم‌ها به دلیل کاهش نیاز به سیم‌کشی و قابلیت گسترش و انعطاف‌پذیری بالا، برای ساختمان‌های بزرگ و پیچیده مناسب‌تر هستند. همچنین، این سیستم‌ها امکان عیب‌یابی سریع‌تر را فراهم می‌کنند. به طور کلی یک سیستم اعلام حریق می تواند شامل موارد زیر می باشد.
کنترل پنل:
کنترل پنل سیستم اعلام حریق، مغز سیستم است که سیگنال‌های دریافتی از دتکتورها را پردازش می‌کند و در صورت شناسایی حریق، فرایند اطفا و اعلان هشدار را آغاز می‌نماید.
دتکتور:
وسیله ای جهت شناسایی نشانه‌های اولیه حریق مانند دود، حرارت، یا شعله که با ارسال سیگنال به کنترل پنل، فرایند اعلام حریق را آغاز می‌کند. انواع آن عبارت است از:
- دتکتور دود: برای شناسایی ذرات دود در هوا استفاده می‌شود و رایج‌ترین نوع دتکتور است.
- دتکتور حرارت: با افزایش غیرعادی دما فعال می‌شود و برای محیط‌هایی مناسب است که دود ممکن است به دلیل عوامل غیرحریق ایجاد شود.
- دتکتور شعله: با استفاده از سنسورهای نوری، وجود شعله‌های آتش را شناسایی می‌کند و برای محیط‌های با خطر بالای آتش‌سوزی باز مناسب است.
- دتکتور گاز: جهت شناسایی گازهای سمی یا قابل اشتعال که ممکن است به دلیل حریق تولید شوند، استفاده می‌شود.
- دتکتور ترکیبی: به طور همزمان چندین نشانه حریق را شناسایی می‌کند.
آژیر
دستگاهی صوتی است که با تولید صدای بلند و مشخص، افراد را از وقوع حریق مطلع می‌کند. صدای آژیر به گونه‌ای طراحی شده که توجه افراد را جلب کرده و آنها را به تخلیه سریع ساختمان ترغیب کند.
فلاشر
دستگاهی نوری است که با چشمک زدن یا روشن شدن یک چراغ قوی، به ویژه در محیط‌هایی با نویز زیاد یا برای افرادی که مشکل شنوایی دارند، هشدار بصری می‌دهد. فلاشر معمولاً در کنار آژیر نصب می‌شود تا هشدار مؤثرتری ایجاد کند.
شستی اعلام حریق
دستگاهی با نحوه فعال سازی به صورت دستی است که این امکان را فراهم می سازد در صورت مشاهده حریق، سیستم اعلام حریق دیتاسنتر را به صورت دستی فعال کنند. این دستگاه معمولاً در مکان‌های قابل دسترس مانند راهروها، ورودی‌ها و خروجی‌های اضطراری نصب می‌شود. برای فعال‌سازی شستی، کافی است آن را فشار دهید یا شیشه محافظ آن را بشکنید تا سیستم هشدار فعال شود.
استاندارد ها
برای اطمینان از کارایی و ایمنی سیستم‌های اعلام حریق دیتاسنتر و اطفای حریق در دیتاسنترها، باید از استانداردهای معتبر جهانی پیروی شود. برخی از استانداردهای مهم در این زمینه عبارتند از:
- NFPA 75: استاندارد محافظت از تجهیزات فناوری اطلاعات.
- NFPA 76: استاندارد محافظت از تأسیسات ارتباطات.
- ISO/IEC 27001: استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات.
سیستم اطفا حریق دیتا سنتر
یکی از مهم‌ترین سیستم اطفای حریق مورد استفاده در دیتا سنتر، سیستم اطفای حریق گاز FM200 است. این گاز با حذف حرارت از آتش و جلوگیری از احتراق مجدد، به سرعت آتش را خاموش می‌کند. FM200 به دلیل غیرسمی بودن و عدم تأثیر منفی بر لایه ازن، یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای اطفای حریق دیتاسنتر ها می باشد.
همچنین بخوانید: نگهداری سیستم اعلام حریق
سخن پایانی
در پایان، حفاظت از دیتاسنتر ها در برابر حریق یکی از مهم‌ترین اقدامات برای اطمینان از پایداری و امنیت زیرساخت‌های فناوری اطلاعات است که در اعلام حریق دیتاسنتر اتفاق می‌افتد. با توجه به ارزش بالای داده‌ها و تجهیزات حساس در این محیط‌ها، انتخاب و نصب سیستم‌های اعلام و اطفای حریق مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با رعایت استانداردها و استفاده از تجهیزات با کیفیت، می‌توان از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری کرد و امنیت دیتاسنتر را بهبود بخشید.
سوالات متداول
چه نوع سیستم اعلام حریقی برای دیتاسنتر مناسب‌تر است؟
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر به دلیل توانایی شناسایی دقیق محل حریق و کاهش زمان واکنش، برای دیتاسنترها مناسب‌تر هستند. این سیستم‌ها امکان شناسایی دقیق هر دستگاه و نقطه‌ای که حریق در آن شروع شده را فراهم می‌کنند.
آیا سیستم‌های اعلام حریق متعارفی هم در دیتاسنترها قابل استفاده هستند؟
سیستم‌های متعارفی بیشتر در ساختمان‌های کوچک‌تر و محیط‌هایی که نیاز به شناسایی دقیق محل حریق نیست، استفاده می‌شوند. اما برای دیتاسنترها که نیاز به دقت بالا دارند، سیستم‌های آدرس‌پذیر ترجیح داده می‌شوند.
آیا سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر هزینه بیشتری دارد؟
بله، سیستم‌های آدرس‌پذیر به دلیل امکانات پیشرفته‌تر و قابلیت‌های بیشتر مانند شناسایی دقیق محل حریق، معمولاً هزینه نصب و نگهداری بالاتری نسبت به سیستم‌های متعارفی دارند. اما این هزینه‌ها با افزایش ایمنی و کاهش زمان واکنش به حریق، توجیه می‌شوند.
نگهداری از سیستم‌های اعلام حریق چگونه انجام می‌شود؟
نگهداری منظم شامل تست دوره‌ای دتکتورها، بررسی عملکرد صحیح کنترل پنل ها، و اطمینان از کارکرد درست آژیر و فلاشرها است. این اقدامات تضمین می‌کند که سیستم در صورت بروز حریق به درستی عمل خواهد کرد.
آیا می‌توان سیستم اعلام حریق را به صورت دستی فعال کرد؟
بله، در همه سیستم‌های اعلام حریق، شستی‌های اعلام حریق وجود دارند که به کاربران اجازه می‌دهند در صورت مشاهده آتش‌سوزی، سیستم را به صورت دستی فعال کنند و فرایند هشدار را آغاز نمایند.
