معمولا هدف از استفاده از سیستم اعلام حریق، آگاهی از شروع آتش‌سوزی و جلوگیری از گسترش و توسعه آن است. پس سیستم اعلام حریق یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم حفاظت در مقابل آتش به‌حساب می‌آید و لازم است که درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشیم.
سیستم اعلام حریق گالری های هنری عبارت است از مجموعه‌ای از شستی‌ها، آژیرها، دتکتورها و مرکز اعلام حریق که به واسطه سیم‌کشی مناسب به هم وصل شده‌اند و بروز آتش را در وهله اول به ساکنان ساختمان و در مرحله بعدی به اطلاع مسئولین مربوطه می‌رسانند.
طبق مقررات ملی ساختمان، در ساختمان‌هایی که از ۴ طبقه بیشتر هستند، ساختمان‌های تجاری، اداری، سالن‌ها، مساجد، گالریهای هنری، سینماها و سایر مراکز اجتماع استفاده از سیستم اعلام حریق امری ضروری است. در این مقاله راجع‌به کاربردهای سیستم اعلام حریق گالری های هنری، تجهیزات آن‌ها، مدارهای سیستم اعلام حریق، دتکتورهای آن و یکسری مشخصات عمومی در مورد این سیستم صحبت می‌کنیم.
کاربرد سیستم اعلام حریق در گالریهای هنری
حفظ جان انسان‌ها
برای حفظ جان بازدیدکنندگانی که در گالریهای هنری هستند، لازم است که آلارم صوتی با شدت صوت مناسب و کافی در فضا پخش شود؛ به‌گونه‌ای که تمام افرادی که در معرض ریسک آتش‌سوزی هستند از وقوع آتش اطلاع یابند و زمان کافی برای خروج از منطقه خطر و تخلیه ساختمان را داشته باشند.
علاوه‌بر این مورد، باید پله‌های فرار و راه‌های خروج اضطراری به سهولت برای سایر افراد قابل مشاهده باشد و مانعی سر راه آن‌ها نباشد. چنانچه راه‌های خروج اضطراری مستقیما قابل دیدن نباشند، لازم است که علائم الکتریکی در فواصل مشخص نصب شوند تا افراد بتوانند با کمک آن‌ها از کوتاه‌ترین مسیر ممکن به پله‌های فرار راهنمایی شوند.
حفاظت از ساختمان و اشیاء موجود در آن
نقش اصلی در حفاظت از وسایل و اشیاء داخل گالری هنری، به عهده دتکتورهاس خودکار و اتوماتیک شامل دودی، حرارتی و… است. تعداد و نوع این دتکتورها با توجه به اهمیت بخش‌های مختلف، متفاوت است و از آنجایی که در گالریهای هنری آثار نفیس و گرانبهایی وجود دارد استفاده از سیستم اعلام حریق اهمیت دوچندان پیدا می‌کند.
انواع مدارهای سیستم اعلام حریق در گالری های هنری
مدارهای سیستم اعلام حریق را در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان به دو گروه اتوماتیک مرکزی و دستی محلی تقسیم کرد.
مدار دستی محلی یا همگانی
به‌طور کلی می‌توان برای سیستم‌های اعلام حریق در گالریهای هنری می‌توان از مدارهای دستی نیز استفاده کرد؛ اما معمولا با توجه به پیشرفت‌ها و توسعه‌های به دست آمده در سیستم‌های اعلام حریق گالری های هنری از این مدارها استفاده نمی‌شود.
مدارهای سیستم اتوماتیک مرکزی
این سیستم، افزون‌بر زنگ و شستی، دارای دتکتورهای اتوماتیک متعدد و یک سیستم کنترل مرکزی است که علاوه بر امکان اعلام دستی، می‌تواند بروز آتش را به‌صورت اتوماتیک نیز به افراد اطلاع دهد. همچنین امکان اعلام حریق در طبقه، قسمت و اتاقی که آتش‌سوزی در آن شروع شده است، وجود دارد. در واقع این سیستم، یک سیستم هوشمند است که با کمک میکروپروسسور، تمام فضاهای مورد نظر را به‌طور دائمی حفاظت و کنترل می‌کند. این سیستم در جلوگیری از وقوع و توسعه آتش نقش مهمی دارد.
تجهیزات اصلی سیستم اعلام حریق گالری های هنری
سیستم اعلام حریق گالری های هنری دارای تجهیزات و امکانات مختلفی از شستی اعلام، آژیر اعلام حریق و انواع آلارم‌دهنده هستند که در اینجا به توضیح هرکدام از آن‌ها می‌پردازیم.
شستی اعلام حریق گالری های هنری
شستی‌های اعلام، با پاسخ‌های زمانی کمتر از یک ثانیه، در درهای خروجی و راهروها، محل اجتماعات و قسمت‌های ورودی نصب می‌شوند که با شکسته شدن شینه مخصوص آن، با ارسال پیامی به مرکز کنترل سیستم اعلام حریق وقوع آتش را اطلاع‌رسانی می‌کنند و بعد از آن، عملیات‌های برنامه‌ریزی شده به اجرا درمی‌آید.
محل نصب شستی‌ها و فاصله آن‌ها باید طوری باشد که رسیدن به شستی از ۳۰ متر بیشتر نباشد. شستی باید در ارتفاع ۱٫۴۰ متری از زمین و در مکانی کاملا روشن نصب شود و تا حد ممکن در محل تقاطع نصب شود. همچنین شستی باید به‌صورت روکار یا نیمه توکار نصب شود، به‌گونه‌ای که از دور قابل مشاهده باشد.
آژیر سیستم اعلام حریق در گالری های هنری
آژیر سیستم اعلام حریق بر اساس استاندارد باید داری یکسری مشخصات باشد. از جمله ردیف فرکانس آن باید ۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ هرتز باشد. حداقل سطح صوت آن ۵ دسی‌بل تا ۶۵ دسی‌بل باشد به‌گونه‌ای که صدای آن از همهمه موجود در فضا بیشتر باشد. به‌علاوه، در فضاهایی که سروصدا زیاد است یا صدای زیاد آژیر باعث ایجاد ناراحتی شدید در افراد خواهد شد، باید لامپ مخصوصی در کنار زنگ نصب شود.
دتکتورهای سیستم اعلام حریق گالری های هنری
انواع دتکتورهایی که بروز و وقوع آتش‌سوزی را احساس می‌کنند و به مرکز اعلام می‌کند شامل دتکتورهای حرارتی، دودی و گازی است که در اینجا به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
دتکتورهای حرارت سیستم اعلام حریق
این دتکتورها خود به دو نوع حساس در مقابل سرعت افزایش درجه حرارت و حساس در مقابل مطلق افزایش درجه حرارت تقسیم می‌شوند. معمولا از دتکتورهای نوع اول برای برخی از انبارها و فضاهای تأسیساتی استفاده می‌شود.
دتکتورهای دودی سیستم اعلام حریق
این مدل دتکتورها جهت نظارت دائمی و همیشگی طراحی شده‌اند و وقوع آتش‌سوزی‌هایی را که عکس‌العمل‌های حراراتی آن‌ها کم است، اما همراه با دود هستند را خبر می‌دهند. همچنین، سیستم کنترل دود و دتکتورهای دودی را می‌توان با دتکتورهای نوع حرارتی هم ترکیب کرد تا سیستم بسیار مطمئنی به‌وجود بیاید.
دتکتور گاز سیستم اعلام حریق
این مدل دتکتورها نشتی گاز را احساس می‌کنند و آن را به مرکز اعلام حریق، با استفاده از مدارهای مربوط اعلام می‌کنند. این دتکتورها باعث روشن شدن و به‌کار افتادن وسایل و تجهیزات مختلف ازجمله سیستم آتش‌نشانی، آژیر و قطع کردن هواکش‌ها، هودها و هوارسان‌ها می‌شود.
باید گفت که نوع عملکرد هر یک از دتکتورها در فضای‌های مختلفی عملکرد خاص خود را دارند و در مکان معینی قابل استفاده هستند. دو نوع دتکتور اصلی یعنی دودی و حرارتی، کاربرد کاملا متفاوت و متنوعی دارند و لازم است که با شناخت درستی که از فضاهای مختلف ساختمان داریم، یکی از این دو دتکتور را انتخاب کنیم.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد سیستم اعلام حریق گالری های هنری و تجهیزات آن صحبت کردیم و متوجه شدیم چه وسایل و امکاناتی برای این مکان ضروری است. محافظت از گالریهای هنری به علت ماهیت ارزشمند و گرانبهایی که دارند بسیار با اهمیت است و حتما لازم است که با شناخت درست فضای ساختمان گالریهای هنری، نسبت به نصب سیستم اعلام حریق مناسب در آن اقدام کرد.
سوالات متداول
چرا نصب سیستم اعلام حریق برای گالریهای هنری ضروری است؟
گالریهای هنری به علت آثار هنری که در آن وجود دارد بازدیدکنندگان زیادی را به خود جلب می‌کند. به همین دلیل برای حفظ جان آن‌ها ضروری است که از سیستم اعلام حریق در گالریهای هنری استفاده کنیم. به علاوه اشیاء و آثاری که در این ساختمان‌ها وجود دارد ماهیت گرانبهایی دارند که اهمیت حفاظت از این مکان را دوچندان می‌کند.
کاربرد سیستم اعلام حریق در گالریهای هنری؟
در این مکان با استفاده از آلارم‌های صوتی با شدت کافی و مناسب در فضا پخش شوند تا افرادی که در آن مکان هستند با اطلاع از وقوع آتش‌سوزی جان خود را نجات دهند. این سیستم با استفاده از دتکتورها و دیگر تجهیزات خود می‌تواند خبر بروز آتش را به سایر کارکنان، کارمندان و دیگر افراد برسانند و مانع از خسارات جانی و مالی شوند.
تجهیزات اصلی سیستم اعلام حریق در گالریهای هنری کدامند؟
یکی از تجهیزات اصلی سیستم اعلام حریق در این مکان‌ها، شستی‌های اعلام حریق هستند که باید آن‌ها را در درهای خروجی، راهروها و محل اجتماعات نصب کرد تا خبر وقوع آتش را به سیتم مرکزی برسانند. آژیرها یکی دیگر از تجهیزات این سیستم هستند که باید صدای آن از همهمه موجود در گالری هنری بیشتر باشند تا افراد صدای آن‌ها را بشنوند.
