کپسول اطفا حریق
کپسول آتش نشانی یکی از تجهیزات اطفا حریق دستی است. حریق می تواند بسیار مخرب و ویرانگر باشد و برای جان و مال افراد کننده باشد. در مواقع اضطراری و آتش سوزی، داشتن ابزار و تجهیزات مناسب برای کنترل سریع و موثر آتش بسیار مهم است. یکی از این ابزارهای ضروری برای اطفا حریق، کپسول آتش نشانی است. این وسیله به دلیل کوچک بودن و قابلیت نصب و قرارگیری در هر فضایی هنگام شروع آتش سوزی اولین وسیله اطفا حریق است که در خاموش کردن آتش و کنترل آن نقش مهمی دارد. در این مقاله به بررسی اهمیت کپسول های آتش نشانی، انواع آن ها و دستورالعمل های استفاده صحیح می پردازیم. اهمیت کپسول اطفا حریق در شرایطی است که بلافاصله بعد از شروع حریق این کپسول ها در نزدیکی افراد و مکانی مشخص نصب شده است و با خاموش کردن شعله های کوچک آتش از گسترش و بزرگتر شدن حریق جلوگیری می شود.
اصول اولیه استفاده از کپسول های آتش نشانی
کپسول آتش نشانی وسیله ای قابل حمل است که برای خاموش کردن آتش های کوچک با کمک آزاد کردن پودر خاموش کننده عمل می کند و مواد در حال سوختن را خنک کرده، اکسیژن اطراف حریق را حذف می کند یا در اصل واکنش شیمیایی را که باعث حفظ آتش می شود، قطع می کند. اجزای کلیدی یک کپسول آتش نشانی استاندارد شامل یک محفظه تحت فشار، یک عامل خاموش کننده، یک نازل و یک دسته یا اهرم است.
همچنین بخوانید: انواع سیستم اطفا حریق
انواع کپسول های آتش نشانی
کپسول های آتش نشانی بر اساس انواع حریق هایی که می توانند به طور موثر با آنها مقابله کنند طبقه بندی می شوند. این طبقه بندی با یک حرف یا ترکیبی از حروف مشخص می شود که نشان می دهد رده های آتش خاموش کننده برای آنها مناسب است:
- کلاس A: برای آتش سوزی های معمولی مانند چوب، کاغذ و پارچه.
- کلاس B: برای مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، روغن و گریس طراحی شده است.
- کلاس C: برای آتش سوزی های مربوط به تجهیزات الکتریکی در نظر گرفته شده است.
- کلاس D: مخصوص آتش سوزی های ناشی از فلزات قابل احتراق.
- کلاس K: فرموله شده برای آتش سوزی در آشپزخانه های تجاری، که معمولاً شامل روغن ها و چربی های پخت و پز است.
انتخاب نوع مناسب کپسول آتش نشانی برای خطرات خاص موجود در یک محیط بسیار مهم است. علاوه بر این باید آموزش اطفا حریق را نیز در نظر بگیرید.
دستورالعمل استفاده صحیح از کپسول آتش نشانی
استفاده موثر از کپسول آتش نشانی مستلزم رعایت یک سری دستورالعمل ساده و در عین حال حیاتی است:
ارزیابی وضعیت: قبل از اقدام به استفاده از کپسول آتش نشانی، اندازه و نوع آتش را ارزیابی کنید. اگر آتش خیلی بزرگ است یا به سرعت در حال گسترش است، منطقه را تخلیه کنید و با اورژانس تماس بگیرید.
تکنیک PASS را به خاطر بسپارید
P – کشیدن: پین را بکشید تا قفل خاموش کننده باز شود.
A – هدف: نازل یا شیلنگ را در پایه آتش قرار دهید.
S – فشار دادن: دسته را فشار دهید تا عامل خاموش کننده آزاد شود.
S – Sweep: نازل را از یک طرف به طرف دیگر با پوشاندن پایه آتش جارو کنید تا کاملاً خاموش شود.
فاصله ایمن را حفظ کنید: در فاصله ایمن از آتش بایستید، اما آنقدر نزدیک باشید که با خاموش کننده به طور موثر به آن برسید. از استنشاق دود یا نزدیک شدن بیش از حد به شعله های آتش خودداری کنید.
در صورت لزوم منطقه را تخلیه کنید: اگر آتش به سرعت مهار نشد، فوراً منطقه را تخلیه کنید و با اورژانس تماس بگیرید.
کپسول های آتش نشانی ابزارهای ارزشمندی در حوزه ایمنی آتش سوزی هستند که ابزارهایی را برای افراد برای واکنش سریع و موثر به آتش سوزی های کوچک فراهم می کنند. با این حال، درک طبقه بندی آنها، پیروی از دستورالعمل های استفاده مناسب و اولویت بندی ایمنی ضروری است. تعمیر و نگهداری منظم، بازرسی ها و آموزش کارکنان به محیطی کمک می کند که در آن کپسول های آتش نشانی می توانند نقشی اساسی در به حداقل رساندن تأثیر حوادث اضطراری آتش سوزی داشته باشند. با شناخت اهمیت کپسول های آتش نشانی و گنجاندن آنها در برنامه های جامع ایمنی آتش نشانی، گامی مهم در جهت حفاظت از جان و مال در برابر اثرات مخرب آتش سوزی برداشته ایم.
استاندارد پیکربندی کپسول آتش نشانی در محل آتش نشانی کلاس A | |||
پیکربندی سطح خطر پروژه یا محیط مورد نظر | خطر شدید | خطر متوسط | خطر ضعیف |
حداقل سطح پیکربندی هر کپسول آتش نشانی | 5A | 5A | 3A |
حداکثر منطقه حفاظتی | 10 | 15 | 20 |
استاندارد پیکربندی کپسول آتش نشانی در محل آتش نشانی کلاس B | |||
پیکربندی سطح خطر پروژه یا محیط مورد نظر | خطر شدید | خطر متوسط | خطر ضعیف |
حداقل سطح پیکربندی هر کپسول آتش نشانی | 8B | 4B | 3B |
حداکثر منطقه حفاظتی | 5 | 7.5 | 10 |
ا توجه به داده های فوق، در خطر جدی آتش سوزی کلاس B در محل، هر 5 متر مربع باید با حداقل یک کپسول آتش نشانی سطح 8B پیکربندی شود. اگر مساحت کل 30 متر مربع باشد، باید به بیش از 6 کپسول آتش نشانی سطح اطفاء حریق بیشتر از 8B مجهز شود.
مثال دیگر، در یک سطح خطر سبک در مکانهای آتشسوزی احتمالی کلاس A، هر 20 متر مربع باید با حداقل یک کپسول آتش نشانی سطح 3A پیکربندی شود. اگر مساحت کل 100 متر مربع باشد، باید به بیش از 5 کپسول آتش نشانی سطح اطفاء حریق بیشتر از 3A مجهز شود. بنابراین، ما باید از کل منطقه محافظت کنیم، به راحتی می توان محاسبه کرد که چه تعداد کپسول آتش نشانی مورد نیاز است. کارخانه با مکان های شیر آتش نشانی، تعداد کپسول های آتش نشانی را می توان 30٪ کاهش داد. با سیستم اطفاء حریق اتوماتیک، می توان تا 50٪ کاهش داد. هر دو دارند، می توان تا 70 درصد کاهش داد.
نحوه قرار دادن شش کپسول آتش نشانی
برای سهولت دسترسی، توزیع کپسول های آتش نشانی به طور مساوی با توجه به منطقه حفاظتی لازم نیست، می توانیم چندین کپسول آتش نشانی را در یک مکان در یک ردیف قرار دهیم، اما هر نقطه نباید بیش از 5 مجموعه باشد و فاصله از کپسول آتش نشانی تا حفاظت از کالاها نمی توان خیلی دور بود.
حداکثر فاصله حفاظتی کپسول آتش نشانی در محل آتش نشانی کلاس A | ||
سطوح خطر | کپسول آتش نشانی قابل حمل | کپسول آتش نشانی چرخ دستی |
خطر شدید | 15 | 30 |
خطر متوسط | 20 | 40 |
خطر سبک | 25 | 50 |
حداکثر فاصله حفاظتی کپسول های آتش نشانی در مکان های آتش نشانی کلاس B | ||
سطوح خطر | کپسول آتش نشانی قابل حمل | کپسول آتش نشانی چرخ دستی |
خطر شدید | 9 | 18 |
خطر متوسط | 12 | 24 |
خطر سبک | 15 | 30 |
توجه: کپسول های آتش نشانی در هر پیکربندی نباید کمتر از 2 مجموعه باشند، این تجهیزات باید در مکانی مشخص و جلو دید قرار گیرند. براکت یا جعبه کپسول آتش نشانی، ارتفاع بالای آن نسبت به زمین باید کمتر از 1.5 متر باشد، ارتفاع پایین نسبت به زمین نباید کمتر از 0.15 متر باشد، نباید در مکان های مرطوب یا بسیار خورنده قرار گیرد.
خرید کپسول اطفا حریق
برای خرید کپسول اطفا حریق به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
کپسول های آتش نشانی قابل حمل می توانند از گسترش حریق و تبدیل یک آتش سوزی های کوچک به حادثه ای بزرگ و مخرب در تاسیسات شما جلوگیری کند. این تجهیزات به افراد کمک می کند تا در زمان شروع یک آتش سوزی کوچک اقدام به اطفا آن کنند تا از گسترش حریق و حوادث بعدی پیشگیری کند. افراد باید در استفاده از کپسول آتش نشانی آموزش دیده باشند تا در هنگام نیاز از خودشان، همکاران و افرادی که در خطر هستند محافظت کنند.
اما چگونه می توان کپسول آتش نشانی مناسب را برای انبار، آشپزخانه یا تاسیسات تولیدی خود انتخاب کرد؟ و به چه تعداد نیاز خواهید داشت؟ استانداردها و مقرراتی وجود دارند که چارچوبی را برای انتخاب ایجاد می کنند، اما سایر موارد براساس شرایط خاص شما تعیین می شود.
انجمن ملی حفاظت از آتش (NFPA) راهنمایی های گسترده ای را در مورد انتخاب و استفاده از کپسول های آتش نشانی قابل حمل در استاندارد معروف به NFPA 10 ارائه می دهد.
• نوع آتش سوزی احتمالی
• اندازه آتش سوزی احتمالی
• خطرات در منطقه
• تجهیزات برقی در منطقه
• دمای محیط
اکثر خاموش کننده ها دارای عامل شیمیایی هستند، اگرچه برخی هنوز از آب برای اطفا حریق استفاده می کنند. اما انواع بیشتری را با مونوآمونیوم فسفات، با کلرید سدیم، بعضی دیگر را با بی کربنات سدیم خواهید یافت.
با این وجود، به جای درک همه تفاوتها بین مواد شیمیایی مختلف، ممکن است ابتدا روی کلاس و رتبه UL تمرکز کنید تا بفهمید کدام خاموشکننده برای آتشسوزیهایی که به احتمال زیاد در محل کار شما اتفاق میافتد مناسبتر است.
سوالات متداول در مورد کپسول اطفا حریق
سوال: آیا می توان کپسول آتش نشانی را خود شخص بازرسی کند؟
پاسخ: برای بازرسی کپسول های آتش نشانی نیازی به گواهینامه نیست. NFPA اعلام کرده است که هر شخصی باید بتواند بازرسی انجام دهد. بازرسی ها باید به صورت ماهانه انجام شود و تأسیسات باید سوابق مربوط به اینکه چه کسی و چه زمانی یک خاموش کننده را بازرسی کرده است، نگهداری کند. همچنین، تعمیر و نگهداری واقعی باید از راهنمایی های مندرج در دفترچه راهنمای محصول پیروی کند و توسط یک فرد تایید شده انجام شود.
سوال: اندازه های مختلف کپسول های آتش نشانی در چه اندازه هایی موجود هستند؟
پاسخ: کپسول های آتش نشانی قابل حمل در ابعاد مختلفی طرای می شوند، اما تا حدی به ابعاد محیط و شرایط آن بستگی دارد. اگر به ظرفیت فکر می کنید، یعنی مقدار ماده آتش نشانی که می توانند در خود نگه دارند، خاموش کننده ها می توانند با وزن 2 کیلوگرم باشند. وزن این تجهیزات از 2 کیلو تا تا 50 کیلوگرم متغیر است و بزرگترین آنها چرخدار هستند. کوچکترین خاموش کننده های دیواری حدود 30 سانتی متر ارتفاع و 1.5 یا 2 کیلوگرم وزن دارند.