شرایط استخدام آتش نشانی ؛ فرصت های شغلی، رشته های تحصیلی و مواد آزمون

آتش نشانی در همه جای دنیا به عنوان یک شغل پرچالش و پرخطر اما بسیار حیاتی، ارزشمند و نجات بخش شناخته می شود. در عین حال شغل آتش نشانی، ماجراجویی ها و هیجانات خاص خود را دارد که در فیلم ها، سریال ها و حتی کارتون های آتش نشانی به تصویر کشیده شده است. به همه این دلایل، برخی افراد علاقه خاصی به این شغل دارند. به خاطر همین، ما نیز در این مطلب از مقالات گنجینه پاوان به بررسی ابعاد مختلف این شغل و شرایط استخدام آتش نشانی در سازمان آتش نشانی و شرکت های خصوصی پرداختیم.

پس برای کسب اطلاعات مفید درباره این شغل شریف و شرایط استخدام آتش نشانی با ما همراه باشید.

 

آتش نشانی چه نوع شغلی است؟

آتش نشان اولین کسی است که مسئولیت پاسخ گویی به شرایط اضطراری به ویژه آتش سوزی را بر عهده دارد. نقش اصلی آنها حفاظت از جان و مال مردم با خاموش کردن آتش، نجات افراد و حیوانات از آتش سوزی ساختمان ها و ارائه کمک های فوری پزشکی است.

آتش نشانان معمولاً به صورت تیمی کار می کنند و مسئولیت طیف وسیعی از وظایف، از جمله پاسخ به تماس های اضطراری، رانندگی ماشین های آتش نشانی و سایر وسایل نقلیه اضطراری، عملیات تجهیزات آتش نشانی، و انجام عملیات جستجو و نجات را بر عهده دارند. آنها همچنین در آموزش عمومی در مورد ایمنی آتش سوزی و انجام بازرسی های پیشگیری از آتش سوزی برای شناسایی خطرات احتمالی در ساختمان ها نقش دارند.

علاوه بر واکنش به آتش‌ سوزی، آتش ‌نشانان برای پاسخ‌ گویی به انواع دیگر شرایط اضطراری از جمله بلایای طبیعی، حوادث مواد خطرناک و فوریت ‌های پزشکی آموزش دیده ‌اند.

آتش نشانان همچنین ممکن است در برنامه های اطلاع رسانی جامعه، مانند آموزش پیشگیری از آتش سوزی و آموزش ایمنی به کودکان در مدرسه، مشارکت داشته باشند.

 

 

چرا آتش نشانی یک شغل قهرمانانه است؟

آتش نشانی از دیرباز به عنوان یک حرفه حماسی و قهرمانانه تلقی می شود و آتش نشانان اغلب به عنوان قهرمانانی شجاع و فداکار در نظر گرفته می شوند که جان خود را برای محافظت از دیگران به خطر می اندازند.

آتش نشانی شغل خطرناکی است که آتش نشانان را ملزم می کند تا برای محافظت از دیگران، خود را در معرض خطر قرار دهند. آتش نشانان هر بار که به شرایط اضطراری پاسخ می دهند با خطر آسیب دیدگی یا مرگ مواجه می شوند.

اطفا حریق مستلزم قدرت و شجاعت بدنی است، زیرا آتش نشانان باید وارد ساختمان های در حال سوختن شوند و کارهای سخت فیزیکی را در محیط های خطرناک انجام دهند.

اغلب از آتش نشان ها خواسته می شود تا مردم و حیوانات را از ساختمان های در حال سوختن نجات دهند، که می تواند یک عمل قهرمانانه نجات بخش باشد.

آتش نشانان حاضرند امنیت و رفاه خود را برای محافظت از دیگران قربانی کنند. این تمایل برای اولویت دادن به دیگران به عنوان یک ویژگی قهرمانانه تلقی می شود.

جنبه حماسی و قهرمانانه آتش نشانی باعث شده است که بسیاری از مردم به دنبال تمایل به ایجاد تفاوت و خدمت به جوامع خود در این زمینه شغلی را دنبال کنند. با وجود خطرات و چالش ها، آتش نشانی همچنان یک حرفه اصیل است که بسیار مورد احترام مردم است.

اگر این ویژگی های قهرمانه را در خود می بینید ادامه مطلب را مطالعه کنید تا با شرایط استخدام آتش نشانی و فعالیت به عنوان یک آتش نشان بیشتر آشنا شوید.

 

آیا شغل آتش نشانی برای من مناسب است؟

هر داوطلب استخدام آتش نشانی باید از شرایط ویژه این شغل آگاهی کامل داشته باشد. آتش نشانی می تواند از نظر جسمی یک شغل سخت و خطرناک باشد و آتش نشانان باید آمادگی جسمانی مناسب برای مقابله با چالش های شغلی داشته باشند. آنها همچنین باید تحت آموزش های دقیق قرار گیرند تا مهارت ها و دانش لازم را برای انجام وظایف خود به طور ایمن و مؤثر را فرابگیرند.

 

الزامات جسمی و ذهنی شغل آتش نشانی

تبدیل شدن به یک آتش نشان مستلزم برآوردن الزامات جسمی و روحی خاصی است. در اینجا برخی این از الزامات ذکر شده است:

 

1. آمادگی جسمانی

آتش نشانان باید از نظر بدنی قوی باشند، زیرا این شغل به حمل تجهیزات سنگین، بالا رفتن از نردبان و انجام کارهای سخت فیزیکی در محیط های خطرناک نیاز دارد. تست های آمادگی جسمانی ممکن است شامل دویدن، بالا رفتن از پله و وزنه برداری باشد.

 

2. قدرت و استقامت

آتش نشانان باید بتوانند برای مدت طولانی، اغلب در محیط های سخت و خطرناک کار کنند. آنها باید قدرت و استقامت لازم برای انجام کارهایی مانند حمل تجهیزات سنگین و کشیدن شیلنگ را داشته باشند.

 

3. بینایی و شنوایی خوب

برای استخدام آتش نشانی افراد باید بینایی و شنوایی خوبی داشته باشند تا بتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند. آنها باید بتوانند در محیط های دارای دود، آتش و صداهای بلند به وضوح ببینند و بشنوند.

 

4. ثبات عاطفی

آتش نشانان باید از نظر عاطفی متعال و پایدار باشند و بتوانند موقعیت های استرس زا و آسیب زا را مدیریت کنند. آنها باید بتوانند در موقعیت های پرفشار آرام و متمرکز بمانند.

 

5. مهارت حل مسئله

آتش نشانان باید بتوانند در مواقع اضطراری، سریع فکر کنند و تصمیم بگیرند. آنها باید بتوانند وضعیت را ارزیابی کنند و بهترین اقدام را برای محافظت از مردم و اموال تعیین نمایند.

 

6. مهارت های ارتباطی

آتش نشانان باید بتوانند به طور موثر با اعضای تیم خود و سایر امدادگران اورژانس ارتباط برقرار کنند. آنها باید بتوانند در شرایط استرس زا و پر هرج و مرج، دستورالعمل های روشنی ارائه دهند و از دیگران اطلاعات دریافت کنند.

 

7. آموزش و کسب دانش و مهارت های لازم

داوطلبان استخدام آتش نشانی باید برای یادگیری مهارت های مورد نیاز برای انجام وظایف خود به طور ایمن و مؤثر، آموزش های نظری و دوره های عملی گسترده ای را پشت سر بگذارند. این آموزش ها در زمینه اطفاء حریق، عملیات نجات، واکنش به مواد خطرناک و خدمات فوریت های پزشکی است.

مزایا و چالش های شغل آتش نشانی

مانند هر حرفه ای، آتش نشانی نیز مزایا و چالش هایی دارد. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:

 

مزایای استخدام به عنوان آتش نشان

 

• کمک به دیگران

همان طور که گفتیم، آتش نشانی شغلی بسیار ارزشمند و حیاتی است. آتش نشانان این فرصت را دارند که با محافظت از مردم و اموال در برابر آتش سوزی و سایر شرایط اضطراری، تأثیر مثبتی بر جوامع خود بگذارند.

 

• امنیت شغلی

شغل آتش نشانی در کشورهای توسعه یافته به دلیل سختی کار حقوق بالایی نسبت به مشاغل معمولی دارد.

آتش نشانان در سطح جهان معمولاً تقاضای بالایی دارند و این شغل سطح بالایی از امنیت شغلی را فراهم می کند.

 

• فرصت های پیشرفت

آتش نشانان می توانند با بر عهده گرفتن نقش های نظارتی یا پیگیری آموزش های تخصصی در زمینه هایی مانند پاسخ به مواد خطرناک یا رهبری، در بخش خود پیشرفت کنند.

 

• حقوق و مزایای خاص

در کشورهای توسعه یافته، آتش نشانان به دلیل شرایط و سختی کار، عموماً بسته های حقوق و مزایای خاص از جمله بیمه درمانی، برنامه های بازنشستگی و مرخصی با حقوق بیشتری نسبت به سایر مشاغل عادی دریافت می کنند.

 

چالش های استخدام آتش نشانی

 

• پیش نیازهای بدنی

آتش نشانی از نظر جسمی یک شغل سخت است که به قدرت، استقامت و چابکی نیاز دارد. آتش نشانان باید قادر به انجام وظایف سخت فیزیکی در محیط های خطرناک باشند.

 

• استرس روحی و روانی

آتش نشانان اغلب با موقعیت های آسیب زا و استرس زا مواجه می شوند که می تواند بر سلامت روحی و روانی آنها تأثیر بگذارد.

 

• ساعات طولانی شیفت های کاری

آتش نشانان اغلب ساعات طولانی و غیرقابل پیش بینی از جمله آخر هفته ها، تعطیلات و شیفت های شبانه کار می کنند.

 

• خطر جراحت یا مرگ

آتش نشانی یک شغل خطرناک با خطر جراحت یا مرگ است. آتش نشانان باید اقدامات احتیاطی را برای محافظت از خود و همکاران خود انجام دهند.

 

• قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک

آتش نشانان ممکن است در معرض مواد خطرناکی مانند مواد شیمیایی و آزبست قرار بگیرند که می تواند اثرات طولانی مدت بر سلامتی داشته باشد.

با وجود چالش‌ ها، بسیاری از آتش ‌نشانان این شغل را مفید و رضایت‌ بخش می‌ دانند. این امر مستلزم ترکیبی منحصر به فرد از قدرت جسمی و ذهنی، و همچنین فداکاری برای خدمت به دیگران است. اگر این شرایط را دارید استخدام آتش نشانی گزینه شغلی مناسبی برای شما باشد.

 

 

آموزش های لازم برای شغل آتش نشانی

برای موفقیت در استخدام آتش نشانی و تبدیل شدن به یک آتش نشان خوب، افراد معمولاً باید ترکیبی از آموزش نظری و علمی را تکمیل کنند. برخی از رشته های تحصیلی و آموزش های لازم برای شغل آتش نشانی به شرح زیر است:

 

• • آموزش علم آتش نشانی

 آتش نشانان دوره هایی را در علم آتش نشانی طی می کنند تا به درک گسترده ای از اصول آتش نشانی، رفتار حریق و پیشگیری از آتش سوزی دست یابند. این برنامه ها معمولاً موضوعاتی مانند شیمی آتش، سیستم های حفاظت در برابر آتش و بررسی حریق را پوشش می دهند.

 

• • خدمات فوریت های پزشکی (EMS)

بسیاری از آتش نشانان نیز به عنوان تکنسین های فوریت های پزشکی (EMT) یا امدادگر آموزش دیده اند. این آموزش مهارت ها و دانش لازم برای ارائه مراقبت های پزشکی در شرایط اضطراری مانند انجام CPR، درمان زخم ها و مدیریت اورژانس های قلبی و تنفسی را در اختیار آتش نشانان قرار می دهد.

 

• • آمادگی جسمانی

آتش نشانان برای انجام ایمن وظایف خود باید در شرایط فیزیکی عالی باشند. برخی از سازمان های آتش نشانی دارای شرایط آمادگی جسمانی هستند که متقاضیان استخدام آتش نشانی باید قبل از استخدام آنها را داشته باشند. پس از استخدام، آتش نشانان معمولاً برای حفظ سطح آمادگی جسمانی خود تحت آموزش های آمادگی جسمانی مداوم قرار می گیرند.

 

• • مهارت های اطفای حریق

آتش نشانان آموزش های گسترده ای را در زمینه تکنیک های اطفا حریق، مانند نحوه استفاده از تجهیزات آتش نشانی، نحوه کار با ماشین های آتش نشانی و سایر وسایل نقلیه و نحوه انجام عملیات جستجو و نجات می بینند.

 

• • آموزش واکنش به مواد خطرناک

آتش نشانان همچنین ممکن است آموزش های تخصصی در واکنش به حوادث مواد خطرناک مانند نشت مواد شیمیایی یا نشت گاز دریافت کنند. این آموزش شامل یادگیری نحوه شناسایی مواد خطرناک، نحوه مهار و کنترل نشت و نحوه محافظت از خود و دیگران در برابر قرار گرفتن در معرض این مواد خطرناک است.

 

• • رهبری و مدیریت

با کسب تجربه، آتش نشانان ممکن است آموزش هایی را در زمینه رهبری و مدیریت ایمنی دنبال کنند تا برای نقش های نظارتی در آتش نشانی آماده شوند.

علاوه بر آموزش های فوق، آتش نشانان همچنین تحت آموزش های ضمن خدمت قرار می گیرند و در توسعه حرفه ای مستمر شرکت می کنند تا از آخرین تکنیک های آتش نشانی و شیوه های ایمنی به روز بمانند.

 

 

رشته های تحصیلی مربوط به آتش نشانی در ایران

یکی از رشته های اصلی مربوط به علوم آتش نشانی رشته مهندسی حریق است. ما قبلا در مقالات گنجینه پاوان به اینکه مهندسی حریق چیست و چه موضوعاتی را شامل می شود؟ پرداختیم. با وجود اهمیت اساسی این رشته برای ارتقا ایمنی و امنیت جامعه متاسفانه هنوز این رشته وارد دفتر کنکور نشده است. بنا به مصاحبه کامران عبدلی معاونت حفاظت و پیشگیری از حریق سازمان آتش ‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران تلاش های این نهاد از سال 1393برای به تاسیس رشته مهندسی حریق و ورود آن به دفترچه کنکور سراسری تاکنون (خرداد 13402) به نتیجه نرسیده است.

با این رشته های مرتبط با آتش نشانی در حال حاضر در دانشگاه های علمی کاربردی سازمان آتش نشانی ارائه می شوند. دانشکده علمی کاربردی سازمان آتش نشانی تهران در سال 1383 با سه گرایش مقطع کاردانی شامل «امداد و نجات»، «اطفاء حریق» و «ایمنی و حفاظت ساختمان های بلند» تاسیس شد.

در حال حاضر رشته های ایمنی و آتش نشانی در دانشگاه فنی حرفه ای سازمان آتش نشانی عبارتند از:

 

·         کاردانی حرفه ای

 

• • اطفای حریق شهری

• • امداد و نجات شهری

• • ایمنی و حفاظت تصرفات ساختمانی

 

·         کارشناسی حرفه ای

 

• • مدیریت فرماندهی عملیات در حریق و حوادث

• • حفاظت و پیشگیری از حریق و حوادث

• • ایمنی، سلامت و محیط زیست در صنایع (HSE)

• • مدیریت عملیات امداد و نجات

 

بنا به مصاحبه مدير عامل وقت سازمان آتش ‌نشاني و خدمات ايمني شهر تهران در سال 1392 قرار بوده است که بزرگترين مركز آموزش بين ‌المللي آتش‌ نشاني تهران در آبان ماه همان سال به بهره برداری برسد. ظاهرا این مرکز در نزدیکی دانشکده علمی و کاربردی سازمان آتش نشانی تهران واقع است. اما اینکه چنین مرکز بین المللی حتی فاقد یک وبسایت است خیلی جای تعجب دارد.

 

رشته های شغلی استخدام آتش نشانی

معمولا استخدام آتش نشانی شامل عناوین شغلی زیر است:

 

استخدام آتش نشان

دیپلم کامل متوسطه حداقل سطح تحصیلات استخدام به عنوان آتش نشان است اما فارغ التحصیلان رشته های کاردانی و کارشناسی مرتبط با آتش نشانی و ایمنی شانس بیشتری خواهند داشت.

 

استخدام کاردان آتش نشان

مدارک و رشته های مورد نیاز برای استخدام کاردان آتش نشان، کاردانی و کارشناسی رشته های مورد قبول طبق دفترچه استخدام آتش نشانی است.

 

استخدام کارشناس آتش نشان

فارغ التحصیلان دوره های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای مرتبط می توانند به عنوان داوطلب استخدام کارشناس آتش نشان ثبت نام نمایند.

 

 

شغل آتش نشانی برای خانم ها

در گذشته تمام نیروی فعال در سازمان آتش نشانی مردان بوده اند اما از سال 1399 بحث هایی در مورد استخدام زنان در سازمان آتش نشانی مطرح بوده است.

در حال حاضر در دفترچه های استخدام آتش نشانی، زنان دارای سهم ناچیزی هستند. با این حال بانوان متناسب با تحصیلات و تجارب خود می توانند در مشاغل مختلف مرتبط با آتش نشانی و سیستم های اعلام و اطفا حریق در شرکت های ایمنی و آتش نشانی در بخش خصوصی فعالیت نمایند.

 

شرایط استخدام در سازمان آتش نشانی

استخدام آتش نشانی نیز مثل استخدام در سایر مشاغل دارای برخی شرایط عمومی و اختصاصی است.

شرایط عمومی تقریبا برای همه رشته ها یکسان و شامل مواردی مثل داشتن تابعیت ایران، دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت غیرپزشکی، عدم اعتیاد به مواد مخدر و دخانی و عدم سوء پیشینه و موارد دیگر است که به طور کامل در دفترچه استخدام آتش نشانی ذکر می شود.

شرایط اختصاصی بسته به رشته وتفاوت است. مثلا دارا بودن گواهینامه رانندگی پایه یک برای متقاضیان رشته شغلی راننده وسائط نقلیه تندرو سنگین و دارا بودن گواهینامه پایه دو یا پایه سه برای متقاضیان رشته شغلی آتش نشان و کاردان آتش نشان الزامی است.

دارا بودن حداقل 18 و حداکثر 30 سال سن با مدرک تحصیلی دیپلم و فوق دیپلم، و داشتن حداکثر 35 سال سن با مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر.

 

مواد آزمون استخدام آتش نشانی چیست؟

مواد آزمون استخدام آتش نشانی دارای دو بخش عمومی و اختصاصی به صورت زیر است:

 

مواد آزمون عمومی استخدام آتش نشانی

 

• • فناوری اطلاعات (مهارت های هفتگانه ICDL)

• • ریاضی و آمار مقدماتی

• • زبان و ادبیات فارسی

• • معارف اسلامی

• • زبان انگلیسی عمومی

• • اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی و حقوق اساسی

• • هوش و توانمندی های عمومی

 

مواد آزمون اختصاصی 

 

• • مدیریت بحران

• • ایمنی حوادث و آتش سوزی

• • پیشگیری از بروز و گسترش حریق

• • آیین نامه حفاظت فنی و بهداشت کار (HSE)

 

روش و سایت ثبت نام 

در شهر تهران معمولا اخبار، اطلاعیه ها و ثبت نام استخدام آتش نشانی در سامانه جامع ثبت نام آزمون های سازمان آتش نشانی و خدمات شهرداری تهران انجام می شود.

همچنین در آزمون های مشترک فراگیر دستگاه های اجرایی کشور اطلاع رسانی و ثبت نام ممکن است علاوه بر خود سازمان آتش نشانی توسط نهادهای دیگر مرکز آزمون جهاد دانشگاهی انجام گردد.

 

دانلود دفترچه استخدام آتش نشانی

برای اطلاع از آخرین اخبار، شرایط ثبت نام و دانلود دفترچه استخدام آتش نشانی به سایت های azmoon125.tehran.ir و hrtc.ir مراجعه نمایید.

 

برای دانلود یک نمونه از دفترچه استخدام آتش نشانی مربوط به سال 1398 کلیک کنید.

 

فرصت های شغلی در شرکت های خصوصی ایمنی و آتش نشانی

شرکت های ایمنی و آتش نشانی برای فعالیت به عنوان مشاور آتش نشانی باید دارای تاییدیه از سازمان آتش نشانی استان های مربوط باشند. این شرکت ها معمولا فعالیت هایی مثل ارائه خدمات مشاوره آتش نشانی، اخذ تاییدیه آتش نشانی پایان کار ساختمان و تعمیر و نگهداری سیستم های آتش نشانی ساختمان را انجام می دهند.

برای ارائه خدمات فوق، این شرکت ها به استخدام افرادی با تخصص های مختلف مثل کارشناس ایمنی، کارشناس سیستم های اعلام حریق، کارشناس سیستم های اطفا حریق و موارد مثابه نیاز پیدا می کنند. که با جستجو در سایت های کاریابی می توان آنها را پیگیری نمود.

 

شغل آتش نشانی در کشورهای دیگر

آتش نشانی یکی از مشاغل حیاتی در همه کشورهای جهان است. هر کشوری با توجه به قوانین ملی خود ضوابط خاصی را برای استخدام آتش نشانان در نظر می گیرد. به طور مثال در آمریکا فرد داوطلب به عنوان استخدام آتش نشان باید توانایی کار در شیفت های چرخشی، مهارت های زبانی و تکمیل یک برنامه کالج در فناوری حفاظت از آتش سوزی و مهارت های بدنی و آمادگی جسمانی و بینایی خوب داشته باشد.

به دلیل شرایط ویژه، این شغل در تمام کشورهای دنیا نیاز به توانایی ها و ویژگی های خاصی مثل قدرت بدنی و برخی توانایی های روانی دارد.

 

فرصت های شغلی آتش نشانی در شرکت گنجینه پاوان

گنجینه پاوان یک شرکت ایمنی و آتش نشانی و دارای تاییدیه به عنوان مشاور آتش نشانی استان تهران است. علاوه بر آن این شرکت دارای رتبه ها و تاییدیه های لازم جهت ارائه خدمات طراحی، مشاوره، آموزش، نصب و اجرا، تست و راه اندازی و تعمیر و نگهداری در پروژه های مرتبط با سیستم های اعلام حریق، اطفا حریق، سیستم پایش آتش و گاز F&G و تجهیزات ایمنی و حفاظت فردی است.

جهت ارائه خدمات مذکور، شرکت گنجینه پاوان اقدام به استخدام آتش نشانی در رشته های زیر نموده است:

 

• • کارشناس ایمنی و آتش نشانی

• • کارشناس فنی سیستم های اعلام حریق

• • کارشناس فنی سیستم های اطفاء حریق

• • کارآموز و کارشناس مناقصات

 

هرگونه ابهام و سوال خود را درباره شرایط استخدام آتش نشانی و موارد مرتبط با این شغل در کامنت های زیر مطلب مطرح کنید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ دهیم.