درجه حفاظت در برابر نفوذ (Ingress Protection) که به اختصار به صورت استاندارد IP یا درجه حفاظت داخلی نیز شناخته می شود یک سیستم رتبه بندی است که برای طبقه بندی درجه محفاظت ارائه شده توسط یک محفظه یا بدنه برای تجهیزات الکتریکی در برابر نفوذ اجسام جامد، گرد و غبار و مایعات استفاده می شود.
استاندارد IP یک عدد دو رقمی است که رقم اول سطح محافظت در برابر اجسام جامد و رقم دوم نشان دهنده سطح محافظت در برابر مایعات است.
رتبهبندی حفاظت در برابر نفوذ IP معمولاً برای مشخص کردن محفظه ها برای کاربردهای بیرونی و صنعتی استفاده میشود، جایی که حفاظت در برابر گرد و غبار و آب برای عملکرد ایمن و قابل اعتماد تجهیزات الکترونیکی حیاتی است.
درجه بندی حفاظت از نفوذ در برابر گرد و غبار و ذرات جامد
رقم اول از 0 تا 6 متغیر است و نشان دهنده درجه محافظت در برابر اجسام جامد است که 0 نشان دهنده عدم محافظت و 6 نشان دهنده محافظت کامل در برابر گرد و غبار و سایر ذرات جامد است.
0 – بدون محافظت / بدون نیاز به آزمایش
1- در برابر اجسام با قطر بیشتر از 50 میلی متر محافظت می شود.
2- در برابر اجسام با قطر بیشتر از 12.5 میلی متر مانند انگشت محافظت می شود.
3- در برابر اجسام بزرگتر از 2.5 میلی متر محافظت می شود.
4- در برابر اجسام بزرگتر از 1.0 میلی متر مانند سیم محافظت می شود.
5- ورود گرد و غبار به طور کامل جلوگیری نمی شود اما گرد و غبار به مقدار مضر وارد نمی شود تا در عملکرد صحیح اختلال ایجاد کند یا ایمنی را مختل کند.
6- محافظت کامل در برابر گرد و غبار.
درجه بندی حفاظت از نفوذ در برابر مایعات
رقم دوم بین 0 تا 9 است و نشان دهنده درجه حفاظت در برابر مایعات است که 0 نشان دهنده عدم محافظت و 9 نشان دهنده محافظت کامل در برابر آب تحت فشار بالا و غوطه وری است.
0 – بدون محافظت / بدون نیاز به آزمایش
1- محافظت در برابر ریزش قطرات آب
2 – در 4 موقعیت ثابت در برابر سقوط در 15 درجه محافظت می شود.
3 – اسپری کم فشار – مشابه سر دوش تا 60 درجه از عمودی تست شده با استفاده از لوله نوسانی با قوس 60 درجه به مدت ده دقیقه
4 – اسپری کم فشار – مشابه سر دوش – مطابق عدد 3 اما 180 درجه به مدت 10 دقیقه
5 – جت فشار متوسط – قطر 6.3 میلی متر مشابه شیلنگ باغی – از هر زاویه ای به مدت 3 دقیقه در فاصله 2.5-3 متری.
6 – جت فشار قوی – قطر 12.5 میلیمتر مشابه شیلنگ آتش نشانی – از هر زاویه ای به مدت 3 دقیقه در فاصله 2.5-3 متری.
7 – غوطه وری – برای غوطه وری موقت در آب در شرایط تعیین شده – 1 متر به مدت 30 دقیقه
8- در برابر اثرات غوطه ور شدن مداوم در آب، ورود آب به مقداری که باعث ایجاد اثرات مضر می شود امکان پذیر نباشد. شرایط باید شدیدتر از شماره 7 باشد.
9 – شستشوی جت با بخار، فشار بالا و دمای بالا به DIN40050 (German Std)، توسعه یافته BS EN 60529:1992
با توجه به توضیحات فوق، به عنوان مثال، یک محفظه دارای استاندارد IP67 محافظت کاملی در برابر گرد و غبار و غوطه ور شدن در آب تا عمق 1 متر به مدت 30 دقیقه ایجاد می کند.
استاندارد IP درباره چه تجهیزاتی دارای اهمیت است؟
درجه حفاظت در برابر نفوذ یا استاندارد IP برای طیف وسیعی از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی که در صنایع و کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، مهم است. برخی از نمونههایی از تجهیزاتی که ممکن است به محفظه های دارای رتبه IP یا حفاظت نیاز داشته باشند عبارتند از:
1. تابلوهای کنترل و کابینت های برق
2. سنسورها، سوئیچ ها و رله ها
3. موتورها و مراکز کنترل موتور
4. وسایل روشنایی و روشنایی
5. تجهیزات ارتباطی، مانند رادیو و تلفن
6. کامپیوتر و تجهیزات سرور
7. لوازم الکترونیکی مصرفی مانند گوشی های هوشمند و تبلت ها
8. نمایشگرهای فضای باز و داخلی، مانند ساینیج دیجیتال و تلویزیون
9. تجهیزات پزشکی، مانند مانیتور بیمار و دستگاه های تشخیصی
10. تجهیزات آزمایشگاهی و علمی، مانند میکروسکوپ و طیف سنج.
11. تجهیزات مورد استفاده در سیستم های اعلام حریق
درجه حفاظت داخلی یا استاندارد IP به ویژه برای تجهیزاتی که در محیط های سخت استفاده می شود، مانند مکان های بیرونی، تنظیمات صنعتی و محیط های دریایی مهم است. در این تنظیمات، قرار گرفتن در معرض گرد و غبار، رطوبت و سایر آلایندهها میتواند عملکرد و ایمنی تجهیزات الکتریکی را به خطر بیندازد و محفظههای دارای رتبه IP را برای محافظت در برابر چنین خطراتی ضروری می سازد.
اهمیت درجه حفاظت داخلی IP در تجهیزات آتش نشانی و ایمنی صنعتی
حفاظت از ورود (IP) در صنعت آتش نشانی و ایمنی صنعتی از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا تضمین می کند که تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی مورد استفاده در این تنظیمات از نفوذ گرد و غبار، رطوبت و سایر آلاینده هایی که می توانند عملکرد و ایمنی آن را به خطر بیندازند، محافظت می شوند.
اهمیت درجه حفاظت در برابر نفوذ IP در صنعت آتش نشانی
در صنعت آتش نشانی، از محفظه های دارای رتبه IP برای محافظت از پانل های کنترل، دتکتورها، شستی های اعلام حریق، آژیرها و فلاشرهای اعلام حریق و سایر تجهیزات حیاتی در برابر نفوذ آب و گرد و غبار استفاده می شود.
آتش نشانان اغلب از شیلنگ های آب با فشار بالا برای خاموش کردن آتش استفاده می کنند و تجهیزاتی که به اندازه کافی محافظت نمی شوند ممکن است در معرض چنین شرایطی آسیب ببینند یا به درستی کار نکنند. محفظه های دارای رتبه IP یک لایه حفاظتی اضافی در برابر این خطرات ایجاد می کنند و به اطمینان از ادامه عملکرد صحیح تجهیزات در حین و پس از وقوع آتش سوزی کمک می کنند.
اهمیت استاندارد IP در ایمنی صنعتی
در ایمنی صنعتی، محفظههای دارای ضریب حفاظت داخلی IP بالا برای محافظت از تجهیزات الکتریکی مانند موتورها، کنترلکننده ها و سنسورها در برابر نفوذ گرد و غبار، رطوبت و سایر آلاینده هایی که می توانند به عملکرد آنها آسیب بزنند یا در عملکرد آنها اختلال ایجاد کنند، استفاده می شوند.
محیط های صنعتی، مانند تولیدی ها و کارخانه های فرآوری، اغلب تجهیزات را در معرض شرایط سخت مانند دما، رطوبت و مواد خورنده قرار می دهند. محفظه های دارای رتبه IP محافظت در برابر این خطرات را فراهم می کنند و به اطمینان از عملکرد ایمن و قابل اعتماد تجهیزات کمک می کنند.
نتیجه بحث
علاوه بر محافظت از تجهیزات، درجه حفاظت داخلی در برابر نفوذ IP برای ایمنی پرسنل شاغل در این محیط ها نیز مهم است. تجهیزاتی که به اندازه کافی محافظت نشده باشند می توانند برای کارگران خطراتی ایجاد کنند، به ویژه اگر در معرض آب یا سایر مواد رسانا قرار گیرند. محفظههای دارای حفاظت داخلی یا استاندارد IP بالا یک لایه حفاظتی اضافی در برابر شوک الکتریکی و سایر خطرات ایجاد میکنند و به ایمنی کارگران در حین انجام وظایف خود کمک میکنند.
شرکت گنجینه پاوان به عنوان شرکت مشاور آتش نشانی عضو وندور لیست سازمان آتش نشانی استان تهران به ارائه انواع خدمات طراحی، تامین، آموزش، مشاوره، نصب و اجرا، تعمیر و نگهداری در حوزه سیستم اعلام حریق، سیستم اطفا حریق، سیستم F&G و تجیهزات ایمنی صنعتی و حفاظت فردی می پردازد.
برای دریافت مشاوره رایگان و کسب اطلاعات تکمیلی با کارشناسان ما در گنجینه پاوان تماس حاصل فرمایید.