عامل Novec از جمله عوامل اطفای حریق گازی است که به عنوان جایگزینی برای گاز هالون و هیدرو کلرو فلورو کربن (HFC) مطرح شده است، گاز Novec جزو مجموعه خانواده گازی هالوکربن‌ها است. هالوکربن‌ها دسته‌ای از ترکیبات شیمیایی‌اند که در آن‌ها یک یا چند اتم کربن با اتم‌های هالوژن (کلر، فلوئور، ید، برم و به‌طور کلی اتم‌های گروه ۱۷ جدول تناوبی) پیوند کووالانسی برقرار کرده باشند. ترکیبات اورگانوفلوئور، اورگانوکلر، اورگانوبرم و اورگانوید از جمله این دسته از ترکیبات هستند که از بین آن‌ها ترکیبات اورگانوکلر ترکیب شیمیایی متداولتر و کاربردی‌تری محسوب میشود.
Novec 1230 با عنوان فلورینیت کتون شناخته میشود و این گاز با فلورینه کردن ایتیل ایزوپروپیل کتون، تولید میشود، در صورتی که گازهای بی‌اثر دیگری مانند FM-200 از دسته گازهای HFC محسوب میشوند. در حال حاضر گاز Novec به صورت انحصاری توسط شرکت 3M به بازار عرضه میشود.
همانطور که در مقالههای قبلی بلاگ گنجینه پاوان اشاره شد، مهمترین انتقادی که به گاز هالون وارد بود، ناسازگاری این عامل اطفای حریق با محیطزیست و تخریب لایه اوزون توسط این گاز بود. بعد از ممنوعیت گاز هالون در دهه 80 میلادی، تلاش برای استفاده از ترکیبات شیمیایی که با محیطزیست سازگار باشند، شدت قابل توجهی گرفت و تولید گاز FM 200 از ترکیب شیمیایی HFC نیز در همین راستا اتفاق افتاد.
گاز Novec سازگاری سیستم‌های اطفای گازی با محیطزیست و لایه اوزون را وارد مرحله تازهای کرده است، چرا که این گاز اثر گلخانهای کم‌تری از عدد یک نسبت به گاز دی‌اکسید کربن دارد، در صورتی که گاز FM 200 که جزو گازهای بی‌اثر مورد تأیید محسوب میشود، اثر گلخانهای بیشتر از 3000 را نسبت به دی‌اکسید کربن ثبت کرده است. علاوه بر این گاز Novec یکی از بیخطرترین گازهای اطفای حریق برای انسان در میان سیستم‌های گازی اطفا محسوب میشود.
سیستم اطفای حریق گازی Novec سیستم اطفایی برای آینده؛
نجات جان انسان‌ها، جلوگیری از تخریب دارایی‌های ارزشمند و نجات یک کسب‌وکار از گزند آتش، از جمله عواملی است که در انتخاب سیستم‌های اطفای حریق باید به آن‌ها توجه داشت، در صورتی که سیستم اطفای حریق گازی Novec را برای مقابله با حریق انتخاب کنید، از ویژگیهایی زیر برای اطفای حریق بهرهمند خواهید شد:
- Novec تنها در چند ثانیه حریق را مهار خواهد کرد و در مقایسه با سیستم‌های اطفای حریق آبی و حتی سیستم‌های اطفای حریق گازی که از گازهای بی‌اثر استفاده میکنند، بسیار سریعتر عمل می‌کند.
- عامل اطفای Novec برای محافظت از تجهیزات الکترونیکی و اسناد مکتوب تاریخی یکی از بهترین گزینههای موجود محسوب میشود، چرا که این گاز رطوبت و آلودگی از خود بر جای نمیگذارد و از نظر الکتریکی هم نارسانا محسوب میشود. علاوه بر این موارد، در مقایسه با تمام جایگزینهای دیگری که در اطفای حریق استفاده میشود، برای انسان بیخطرتر است.
- برخلاف گازهای خانواده HFC که به دلیل تصویب دستورالعملهای F-Gas در اروپا و یا پروتکل مونترال با محدودیتهایی روبهرو هستند، تاکنون هیچ استاندارد یا دستورالعملی با هدف محدودسازی گاز Novec منتشر نشده است. عامل Novec از جمله معدود سیستم‌های گازی اطفای حریق است که با ضمانتنامه سازگاری با محیط زیست عرضه میشود.
- عامل Novec به صورت مایع ذخیره و به صورت گاز آزاد میشود، به همین دلیل نیز نگهداری این گاز در مقایسه با گازهای بی‌اثر دیگر، نزدیک به 80 درصد جای کم‌تری میگیرد.
- Novec برای اطفای حریق آتش در هر 3 کلاس A، B و C گزینهی بسیار مؤثری به حساب میآید.
عامل Novec 1230 چگونه کار می‌کند؟
Novec با حذف عنصر گرما از منشور آتش، پیش از بروز حریق، آتش را خاموش می‌کند. گاز Novec در حالت مایع و با کمک گاز نیتروژن در سیلندرهای مخصوص اطفا فشرده میشوند. سنسورهای حساس به گرما، به محض بروز خطر، فعال شده و گاز Novec را برای اطفای حریق آزاد میکنند. Novec در کمتر از یک ثانیه آتش را خاموش می‌کند.
محلول Novec 1230 50 برابر سریعتر از آب، تبخیر میشود. سرعت تبخیر Novec به حدی است که اگر یک ورق کاغذ را در ظرفی پر از Novec 1230 خیس کنید، در کمتر از یک دقیقه کاغذ دوباره خشک خواهد شد و به حالت اولیه خود باز خواهد گشت.
Novec 1230 سیستم اطفای حریقی هوشمند، ایمن و قابل اعتماد؛
وقتی به انتخاب یک سیستم اطفای حریق فکر میکنیم، باید توجه داشته باشیم که جان انسان‌ها، دارییها و اموال آن‌ها و محیطزیست در معرض خطر قرار دارد. عامل Novec 1230 سیستم اطفای حریقی است که تمامی این گزینهها را پوشش میدهد و خیال شما را از بابت انتخاب هوشمندانه آسوده می‌کند.
در واقع عامل Novec 1230 نسل جدید سیستم‌های اطفا حریق محسوب میشود که با برقراری تعادل میان حفاظت از جان انسان‌ها، عملکرد مؤثر در مهار حریق و سازگاری با محیط زیست، راهکار نوینی برای مقابله با طبقهبندیهای مختلف آتش ارائه می‌کند.
حفاظت از دارایی‌های اقتصادی و محیطزیست به طور همزمان؛
عامل Novec 1230 در بین عوامل اطفای حریق موجود در بازار، بیشترین سازگاری را با محیطزیست دارد. چرا که این عامل هیچ تأثیری در تخریب لایه اوزون ندارد و اثر گلخانهای آن در مقایسه با گاز دی‌اکسید کربن کمتر از یک است و تنها برای 5 روز در فضای جو باقی میماند.
Novec 1230 تنها به چند ثانیه نیاز دارد تا در زمان بروز حریق وارد عمل شود و آتش را خاموش کند. در صورتی که سیستم اطفای حریق گازی Novec 1230 به درستی در محل نصب شده باشد، بعد از اطفای حریق تنها 10 ثانیه زمان نیاز است تا این عامل به طور کامل تبخیر شود و در محل اثری از خود بر جای نگذارد.
همانطور که بیشتر نیز اشاره شد، Novec 1230 با جذب گرما در زنجیره آتش، نهایتا در 40 ثانیه آتش را تقریبا به طور کامل مهار می‌کند. با توجه به اینکه Novec 1230 در مقایسه با گازهای بی‌اثر و Co2 با سرعت بیشتری آتش را خاموش و مهار می‌کند، نه تنها استفاده از این عامل اطفای حریق آسیب را به حداقل میرساند، بلکه به کسب‌وکارها حتی این فرصت را میدهد تا تقریبا بدون وقفهای حتی بعد از مواجهه با آتش‌سوزی به کار خود ادامه دهند.
Novec 1230 برای انسان خطری ندارد؛
سیستم‌های اطفای حریق مختلف، از نظر خطرات احتمالی برای انسان‌ها با یکدیگر تفاوتهای اساسی دارند. استانداردهای بینالمللی و مقررات ملی بهترین شاخص و محک برای تشخیص میزان خطر عاملهای اطفای حریق برای انسان‌ها محسوب میشوند. استاندارد NOEL که مخفف No Observed Adverse Effect Level می‌باشد و به معنای تعیین حد مجاز مواجهه کاری است، میزان خطر مواجهه با هر عامل را مشخص می‌کند.
بر مبنای استاندارد NOEL عامل Novec 1230 کمترین میزان خطر را برای استفاده در محل زندگی انسان دارد و علاوه بر این استاندارد، Novec 1230 تأییدیه‌های EN15004 و NFPA 12 برای گاز دی‌اکسید کربن را نیز دارا می‌باشد، تأییدیه‌هایی که بر بیخطر بودن این گاز بیشتر صحه می‌گذارند.
منبع: 3mae.ae ؛
